طراحي پرسشنامه عوامل مرتبط با يادگيري باليني دانشجويان پرستاري : يك مطالعه دلفي

Development of a questionnaire to assess the factors associated with clinical learning of nursing students: A Delphi study

سابقه و اهداف: وجود عوامل بازدارنده در يادگيري باليني دانشجويان پرستاري باعث فاصله زيادي بين وضعيت مطلوب و وضع موجود در عملكرد دانش آموختگان اين رشته شده است. با توجه به فقدان ابزاري جامع و معتبر در راستاي شناخت اين عوامل در ايران، پژوهش حاضر با هدف طراحي پرسشنامه عوامل مرتبط با يادگيري باليني دانشجويان پرستاري انجام شد. روش بررسي: پژوهش توصيفي حاضر به روش دلفي در دانشگاه هاي علوم پزشكي سراسري و آزاد استان يزد در سال 1392 انجام شد. گروه هاي عضو پانل متخصصين (شامل مسيولين آموزش دانشجويان در دانشكده هاي پرستاري، مربيان باليني پرستاري، پرسنل پرستاري مسيول آموزش دانشجويان در بالين و دانشجويان سال سوم و چهارم پرستاري) به روش مبتي بر هدف انتخاب شدند كه نمونه گيري در گروه مسيولين به روش سرشماري و در ساير گروه ها به روش تصادفي ساده انجام و حجم نمونه در مجموع 48 نفر تعيين گرديد كه در نهايت 41 نفر شركت در پژوهش را پذيرفتند. ابزار گردآوري داده ها در دور اول دلفي پرسشنامه اي ساختارمند با 82 گويه و يك سوال باز پاسخ جهت پيشنهادات تكميلي بود. داده هاي جمع آوري شده با استفاده از آمار توصيفي (ميانگين، انحراف معيار، فراواني و درصد) در نرم افزار SPSS 17.0 تحليل گرديد و طبق فرآيند دلفي، درصد توافق با حيطه ها و گويه هاي پرسشنامه تا رسيدن به اجماع 75 درصد و بيشتر بررسي شد. يافته ها: طي دو دور دلفي اجماع برروي گويه هاي پرسشنامه حاصل شد و درصد توافق اعضا پانل متخصصين در پرسشنامه نهايي 85/79 بدست آمد. پرسشنامه عوامل مرتبط با يادگيري باليني دانشجويان پرستاري با 89 گويه در هفت حيطه (و درصد توافق) برنامه آموزشي (94/79%)، ارزشيابي (21/76%)، منابع و مقررات محيط بالين (17/81%)، ارتباطات حرفه اي (25/81%)، مربي باليني (62/82%)، روش هاي ياددهي و يادگيري (25/81%) و دانشجو (91/81%) به تصويب اعضا پانل متخصصين رسيد. نتيجه گيري: پرسشنامه عوامل مرتبط با يادگيري باليني دانشجويان پرستاري مشتمل بر حيطه هاي متعدد، با احتساب اجماع 85/79 درصد اعضا پانل متخصصين، بعد از مراحل روانسنجي و هنجاريابي مي تواند پرسشنامه اي جامع و معتبر براي ارزيابي هاي مداوم آموزش باليني و شناسايي نقاط ضعف و چالش هاي موجود در يادگيري باليني دانشجويان پرستاري ايران باشد.

Introduction: Inhibiting factors in clinical learning of nursing students cause a huge gap between the optimum and the current situation in performance of the graduates. Due to the lack of a comprehensive and reliable tool for the identification of these factors in Iran, this study aimed to develop a scale to assess the related items to nursing students’ clinical learning. Methods: This descriptive study used Delphi approach to assess factors associated with clinical learning of nursing students in nursing schools of Yazd province in 2013. The expert panel includes all registrars in nursing faculties, nursing clinical tutors, nursing personnel involved in education and years three and four nursing students. In the first round of Delphi, data collection tool was a structured questionnaire with 82 items and an open question for additional suggestions. Sampling method in those with responsibility was purposive, due to their limited number, and in other groups was random. Sample size was 48 of whom 41 agreed to participate in the study. According to the Delphi process, scope and scale of items were studied by 41 members of the panel to reach over than 75% consensus. The collected data were analyzed by SPSS V 17.0 software using various analytic tests. Results: Consensus on the questionnaire items was obtained during the two-round Delphi, and in the final questionnaire, the percentage of agreement between expert panel reached 79.85%. Panel members came to agreement on factors associated with clinical learning questionnaire consisted 89 items in seven domains of educational planning (79.94%), evaluation (76.21%), resources and regulation of clinical environment (81.17%), professional communications (81.25%), clinical instructor (82/62), clinical instructor teaching methods (81.25%) and student learning (81.91%). Conclusion: The clinical learning factors questionnaire for nursing students, with 79.85% consensus of the expert panel, can be considered as a comprehensive and valid questionnaire to assess clinical training and to identify weaknesses and challenges of nursing students’ clinical learning in Iran.