تاثير عملياتي شدن پيمان سه جانبه بر كاركرد راههاي ريلي و شوسه در ايران

Operational Impact on the Function of the Tripartite Pact of Rail and Road Transports of Iran

با هجوم نيروهاي آمريكا، انگليس، و شوروي در شهريور1320(سپتامبر1941م) و فروريختن حكومت پهلوي اول، ايران به اشغال متفقين درآمد. حضور تحميلي نيروهاي متفقين در كشور، تبعات مختلفي در زمينههاي اقتصادي، سياسي، و اجتماعي در پي داشت و علاوه بر اينكه از لحاظ رواني و ذهني، موجب نارضايتي‌هاي مردمي مي‌شد، ‌آثار عملي خود را نيز در امور عيني جامعه بر جا مي‌نهاد. در اين تحقيق، تسلط اين دولت‌هاي خارجي بر راه‌هاي ريلي و شوسه ايران، به عنوان نمونه‌اي از اين آثار عيني، مورد ارزيابي و پژوهش قرار گرفته است. مقاله حاضر با روش توصيفي‌ ـ تحليلي و با به كارگيري اسناد آرشيوي، در پي يافتن پاسخ به اين پرسش است كه پيامدهاي انعقاد پيمان سه جانبه بر راههاي ريلي و شوسه ايران چه بود؟ بر اساس يافتههاي پژوهش، متفقين براي استفاده از راههاي ايران، به تنظيم قراردادي با اين كشور مبادرت نمودند كه زمينه دخالت مستقيم اين دولتها را در امور راهداري ايران فراهم كرد و اين تسلط موجب كاهش درآمدها و زيان مالي دولت ايران، افزايش فساد در سيستم اداري راهداري ايران، استهلاك لوكوموتيوهاي خطوط ريلي و ساختمان‌هاي اداري، تضييع حقوق كاركنان وزارت راه، و اخلال در روند رسيدگي به امور مردم گرديد.

After USA, Britain, and the Soviet Union invasion in September 1941 and the fall of the first Pahlavi, Iran was occupied by the Allied Powers. Their imposed presence in the country had various economic, social and political consequences. Apart from public psychological and mental discontent, the invasion had its operational impact on objective issues of the society. Authoritative dominance of foreign governments on rail and road transports as an instance of such objective effects has been studied and evaluated. Through utilization of descriptive and analytical method and archival documents, the current paper tries to answer the following question, "What are the consequences of the tripartite pact on rail and road transports of Iran?" According to our findings, in order to use Iranian transport, the Allied Powers adopted an agreement with Iran, which led to their direct interference in the transport system of Iran. Their authority caused reduction in income and financial losses for Iranian government, corruption in the administrative system of road transport, depreciation of locomotives in railways and official buildings, violating the right of road ministry staffs and disruption in resolution of problems.