اثربخشي بازي درماني گروهي شناختي- رفتاري در اصلاح سازش نايافتگي اجتماعي دانش‌آموزان دختر با كم تواني ذهني

Effectiveness of Cognitive-Behavioral Play Therapy on Reforming the Social Maladjustment of Female Students with Intellectual Disabilities

زمينه: پژوهش حاضر با هدف تعيين اثربخشی بازی درمانی گروهی با رويكرد شناختی- رفتاری در اصلاح سازش نايافتگی اجتماعی دانش آموزان دختر 8 تا 15 ساله كم توان ذهنی انجام گرفت.  روش: روش پژوهش آزمايشی با طرح پيش آزمون - پس آزمون با گروه كنترل و آزمايش بود. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان دختر ابتدايی كم توان ذهنی شهر كرمانشاه تشكيل می دادند. در نمونه‌گيری 32 نفر به روش در دسترس انتخاب و سپس براساس 2 انحراف استاندارد بالاتر در آزمون راتر،20 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند (10 آزمايش و10 گواه). گروه آزمايش 11 جلسه بازی درمانی با رويكرد شناختی- رفتاری دريافت كردند و گروه كنترل در ليست انتظار قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده‌های پژوهش، پرسشنامه رفتاری راتر بود. تحليل داده با استفاده از روش تحليل كوواريانس نشان داد كه بازی درمانی با رويكرد شناختی- رفتاری باعث كاهش سازش نايافتگی اجتماعی دانش آموزان دختر با كم توانی ذهنی و افزايش تعاملات اجتماعی آن ها شده است.  يافته ها: مهم ترين نتايج اين پژوهش، مؤثر بودن بازی درمانی گروهی در اصلاح سازش نايافتگی اجتماعی، مفيد بودن استفاده از رويكرد شناختی- رفتاری و يكسان بودن نتايج مفيد بازی درمانی در كودكان با سطوح ذهنی متفاوت است. نتيجه گيری: از اين رو می توان نتيجه گرفت روش بازی درمانی گروهی با رويكرد شناختی-رفتاری، در كنترل سازش نايافتگی اجتماعی نوجوانان كم توان ذهنی مؤثر است.

Background: The purpose of this study was to examine the effectiveness of cognitive-behavioral group play therapy on reformation of the social maladjustment on female students with intellectual disabilities (ID).  Method: The present study, is an experimental study design with pre-test and post-test, and with experimental and control groups. Population of this study includes all girls with mental retardation with ID (8-15 years), who attending in the special schools in the Kermanshah province. Among this population 32 students were selected as sample group. After evaluation, 20 people were diagnosed 2 Standard deviation higher than average deviation of Rutter test. These people were matched in two 10 groups, experimental and control groups. The experimental group received eleven sessions of cognitive-behavioral group play therapy and control group were placed in the waiting list. Research instruments were Rutterʹs behavior questionnaire. The analysis based on descriptive statistics, covariance analysis show that cognitive-behavioral group play therapy is caused to reduced social maladjustment with ID and to increased their social interactions. Results: The most important results of this study are; effectiveness of group play therapy, usefulness of the cognitive - behavioral approach on reforming the social maladjustment and being equally useful results in play therapy for children with different IQ levels.  Conclusion: It can be argued those cognitive-behavioral group play therapies can reform social maladjustment of female students with ID.