بررسي مديريت علف هاي هرز آفتابگردان با استفاده از مالچ مرده و زنده گندم سياه (Fagopyrum esculentum Moench)

در كشاورزي ارگانيك، گياهان پوششي در غياب علف­كش­ها نقش مهمي در مديريت علف هاي هرز در مقايسه با كشاورزي متداول ايفا مي­كنند. به منظور ارزيابي اثر مديريت مالچ و تراكم بوته گياه پوششي گندم سياه (Fagopyrum esculentum) در كنترل علف هاي هرز آفتابگردان، آزمايشي مزرعه­اي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1390 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه زنجان انجام گرفت. آزمايش شامل فاكتور مديريت گياه پوششي (مالچ مرده و مالچ زنده) و تراكم گياه پوششي (صفر، 36، 78 و 100 بوته در متر مربع) بود. همچنين يك كرت به عنوان شاهد عاري از علف هرز (كشت خالص آفتابگردان) در نظر گرفته شد. زيست­توده علف هاي هرز به طور معنا­داري تحت تاثير تراكم گندم سياه قرار گرفت، ولي اثر مديريت مالچ بر زيست­توده علف هرز معنا­دار نبود. به بيان ديگر مالچ زنده و مرده اثر يكساني بر علف هاي هرز داشتند.گندم سياه به عنوان مالچ زنده و مرده زيست­توده مجموع علف هاي هرز را به ترتيب تا 91 و 88 درصد نسبت به تراكم صفركاهش داد. همچنين بين تراكم گياه پوششي و زيست­توده علف هاي هرز همبستگي منفي ديده شد. با اين حال عملكرد آفتابگردان با افزايش تراكم گندم سياه از 36 به 100 بوته در متر مربع كاهش يافت. به طور كلي گندم سياه در تراكم 36 بوته كاهش معناداري بر زيست­توده علف هاي هرز و جلوگيري از كاهش عملكرد دانه داشت. بنابراين به نظر مي­رسد استفاده از اين گياه به عنوان گياه پوششي در تراكم 36 بوته از لحاظ صرفه اقتصادي و كاهش آسيب هاي زيست محيطي نسبت به كنترل شيميايي علف هاي هرز در آفتابگردان مناسب­تر باشد.