سنجش نفوذپذيري بافت شهري كرج دربرابر مخاطرات

Measuring the Connectivity in the Urban Texture of Karaj when Facing Hazards

ايمني دربرابر مخاطرات و بحران‌ها از ابتدايي‌ترين اصول جهت دست‌يابي به استانداردهاي مطلوب آسايش شهري است و نفوذپذيري بافت‌هاي شهري از مهم‌ترين مولفه‌هاي اثربخش در افزوني ضريب ايمني يا به‌عبارتي، دفاع‌پذيري شهرهاي با ضريب بالاي مخاطرات است. موقعيت ژيواستراتژيك، بافت ناهمگن جمعيتي، استقرار در پهنه با ريسك بالاي زلزله و زمين‌لغزش، و بي‌بهرگي از ساختار منسجم كالبدي از عواملي هستند كه ضرورت پرداختن به مقوله نفوذپذيري بافت كالبدي كرج را در مواجهه با مخاطره احتمالي ضرورت بخشيده‌اند. به‌منظور سنجش نفوذپذيري بافت شهري كرج، شاخص‌هاي هشت‌گانه سرانه شبكه معابر در سطح نواحي، الگوي بافت شهري، شاخص عدم دست‌رسي، شاخص دست‌رسي موثر به شبكه معابر، شاخص جابه‌جايي، شاخص تراكمي بن‌بست‌ها، شاخص تراكمي تعداد پل‌ها و شاخص دست‌رسي به فضاهاي باز شهري، با مطالعه پژوهش‌ها و تجربه‌هاي پيشين داخلي و خارجي، روش دلفي و آراي خبرگان و با لحاظ كردن جغرافياي مخاطرات شهري در كرج استخرج شده است. با توجه به اثرگذاري متفاوت شاخص‌هاي يادشده، از مدل تركيبي GIS-AHP-FUSSY براي ارزش‌گذاري و تهيه مدل مكاني شاخص‌ها استفاده شده و درنهايت، پس از اِعمال اوزان در توابع هم‌پوشاني و تهيه نقشه‌هاي فواصل در محيط نرم‌افزار ARCGIS، نقشه نهاييِ نفوذپذيري بافت شهري كرج در سطح نواحي شهري استخراج شده است. علاوه‌بر تعيين سطوح نفوذپذيري بافت شهري كرج در سطح نواحي دربرابر مخاطرات، تبيين مفهومي نفوذپذيري درباره مخاطرات شهري و استخراج شاخص‌هاي وابسته را مي‌توان يافته اساسي اين پژوهش دانست.

Safety against hazards and disasters is one of the most fundamental standards for achieving to urban welfare and urban permeability is one of effective factors on safety. Geostrategic position, texture heterogeneous population, siting on earthquakes and landslides high-risk zone and lack of a coherent in physical structure are from the main factors that made necessity attention to urban permeability in Karaj city.In order to measure the permeability of the urban fabric of Karaj, Capita street indicators network in the region, urban texture model, the lack of accessibility, the effective access to the street network, shift indicator, index compression deadlock, the density of the bridges and through the study of urban open spaces, access to records and internal and external experiences, were extracted by opinions of experts in the Delphi technique, and considering the dangers of urban geography in Karaj. According to the different impact of parameters, the combined model of GIS-AHP-FUSSY used for preparing valuation. Finally, after applying weighting functions overlap and distance maps in ARCGIS software, the final map of urban permeability in urban areas has been extracted. In addition to determining the permeability of Karaj in urban areas against hazards, the application of permeability associated with urban hazards associated parameters can be extracted as the main finding of this study.