تجزيه و تحليل و تهيه نقشه توزيع مكاني ذرات كمتر از ده ميكرون استان خوزستان با استفاده از محصولات سنجنده ماديس

Air Particles (Less than 10Mq) Spatial Distribution Analysis and Mapping in Khuzestan Area Based on Modis Sensor Products

با ورود ريز‌گردهاي عربي در سال‌هاي اخير و تخريب محيط، موضوع افزايش ذرات معلق در جو و آلودگي‌هاي ناشي از آن به چالش و بحران زيست‌محيطي جدي در بيشتر شهرها، به‌ويژه شهرهاي نواحي غربي كشور تبديل شده است. در اين تحقيق، امكان تهيه نقشه توزيع مكاني ذرات كمتر از ده ميكرون استان خوزستان در دو بازه زماني ساعتي و روزانه با استفاده از مدل‌سازي هم‌بستگي بين محصول (AOD)سنجنده ماديس و داده‌هاي مربوط به سنجش ذرات معلق كمتر از ده ميكرون (PM10) و ديد افقي (HV)در ايستگاه‌هاي سنجش آلودگي هوا و هواشناسي شهر اهواز در سال 2009م بررسي شده است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد بين مقادير AOD سنجنده ماديس و PM10 و ديد افقي اندازه‌گيري‌شده در ايستگاه‌هاي زميني رابطه معناداري هست. در مدل‌سازي رابطه بين AOD حاصل از سنجنده ماديس و PM10 و ديد افقي، بازه زماني ساعتي (R2=0.9) در مقايسه با بازه روزانه (R2=0.76) از ضريب تعيين بالاتري برخوردار است. با توجه به سهولت دسترسي و پيوستگي مكاني اطلاعات، محصولات AOD ماديس قابليت‌هاي خوبي براي نقشه‌سازي و مطالعات مرتبط با توزيع مكاني زماني ذرات كمتر از ده ميكرون نشان مي‌دهند و بررسي‌هاي بيشتر در اين زمينه ضرورت دارد.

Due to severe environmental degradation and significant increase of dust transportation from the Arabian countries in the recent years, dust storms are recognized as a critical environmental problem and challenge in Iran. In this research, utilities of the AOD (Aerosol Optical Depth) product of the Modis sensor for mapping of PM10 were evaluated. Hourly and daily measurements of PM10 and horizontal view (HV) in the airport and air pollution study stations of Ahvaz city were used. Linear regression model was employed to evaluate relationships between the AOD and those of the ground-based measurements of PM10 and HV in the hourly and daily time periods. The results showed that there are significant correlations between the AOD and ground-based measurements of PM10 and HV. As compared to the daily time period, which shows lower correlations (R2=0.76), the correlations between the AOD and the ground-based measurements of PM10 and HV are higher (R2=0.9) for the data of the hourly time period. Due to accessibility and spatial continuity of data and their significant correlations with those of the discrete point-based ground measurements of the PM10 and HV, the AOD products of the Modis provide valuable capabilities for mapping and analysis of the spatial patterns of PM10. These capabilities are particularly important in critical days and times of the dust storms, and warrant more closer considerations.