تحليل و بررسي سناريوهاي توسعه فضايي- كالبدي شهر بوكان

A Study on Bokan Cityʹʹs Spatial-Physical Development Scenarios

مسيله اين پژوهش، كارايي نداشتن شيوه‌‌هاي سنتي در مديريت توسعه كالبدي و نبود روي‌كردهاي آينده‌‌پژوهي در برنامه‌‌ريزي فضايي شهر بوكان است. به همين منظور، با اتخاد روي‌كرد سناريونويسي توسعه فضايي- كالبدي شهر بوكان در آينده بررسي شده است. روش تحقيق در اين مطالعه، توصيفي- تحليلي است. متغيرهاي اصلي در سه سطح ملي و بين‌المللي، منطقه‌اي و ناحيه‌‌اي، و محلي و شهري به‌روش دلفي از طريق پرسش‌نامه جمع‌آوري شده‌‌اند؛ سپس با استفاده از نرم‌‌افزار MICMAC داده‌‌ها تحليل شده و سناريونويسي به‌شيوه شوارتز انجام گرفته است؛ سرانجام با استفاده از نرم‌‌افزار Arcmap نتايج نهايي تصويرسازي شده‌اند. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد ميزان رشد فضايي- كالبدي شهر بوكان از سال 1345 تا 1385 برابر 36/8 درصد بوده و به‌صورت خطي در طول محور اصلي شهر توسعه پيدا كرده است؛ همچنين براساس يافته‌هاي تحقيق، شهر بوكان ازنظر توسعه فضايي در بيست سال آينده با سه سناريو اصلي رو‌به‌رو خواهد شد: سناريو اول: توسعه فشرده شهر در مرزهاي كنوني شهر؛ سناريو دوم: توسعه خطي در محور اصلي شهر همراه با تراكم كم؛ سناريو سوم: توسعه پراكنده و آشفته در همه جهات شهري.

The issue of the present research is inefficiency of traditional management methods of urban physical development and lack of futurology approach in Bokan city’s spatial-physical planning. In this regard, the scenario approach has been adopted to investigate Bokan’s spatial-physical development. The methodology used in this research is based on a descriptive-analytical approach. The main variables were collected by questionnaire in Delphi method. Then the data were analyzed by Micmac tool and the scenarios were prepared in Schwartz technique. Afterwards, the final maps were illustrated by ArcGIS. The results showed that the growth rate of spatial-physical development of Bokan city was %8.36 during 1966-2006. It also had linear growth along the main road of the city. Finally, Bokan city will face three spatial-physical development scenarios in the coming 20 years: a) compact growth within the current boundaries of the city, b) linear development along the main road with low density, and c) sprawl and unplanned growth in all directions.