طراحي مدل جامع تجاري سازي تحقيقات دانشگاهي با رويكرد دلفي

Designing the Comprehensive Model for Commercializing University Research with the Delphi Approach

پژوهش حاضر با هدف طراحي الگوي جامع تجاريسازي تحقيقات دانشگاهي انجام شد. روش اين مطالعه با توجه به گزارههاي تحقيق، از نوع توصيفي و كيفي است كه در دو مرحله كتابخانهاي و اجراي روش دلفي و با مراجعه به 25 نفر از خبرگان دانشگاهي و افراد اجرايي انجام شده است. در مرحله اول با رويكرد اكتشافي ـ تطبيقي و مطالعه ادبيات، فعاليتها و مراحل فرايند تجاريسازي شناسايي شده و نيز مهمترين مولفههاي تاثيرگذار بر تجاريسازي احصا شدند. سپس، با بهرهگيري از نظريه سهشاخگي (3c) هر كدام از مولفهها براساس ويژگيهايشان در سه دسته عوامل زمينهاي، محتوايي و ساختاري طبقهبندي شدند. با تركيب متغيرها و ايجاد سه بُعد زمينهاي، محتوايي و ساختاري و نيز مراحل فرايند تجاريسازي، چارچوب مفهومي تحقيق ارايه شده و سپس، چارچوب مفهومي پيشنهادي با استفاده از روش تحقيق كيفي و مراجعه به خبرگان و كسب نظر آنها در طي سه دور دلفي اعتبارسنجي و مدل نهايي تحقيق طراحي شد. براساس يافتههاي اين پژوهش، فرايند تجاريسازي در هشت مرحله شناسايي شده و در مورد 29 مولفه موثر بر تجاريسازي تحقيقات با مقدار ضريب توافق كندال 804/0 بين صاحبنظران اجماع و اتفاقنظر حاصل شد. همچنين، بررسي نظرات خبرگان درباره عوامل سهگانه موثر بر تجاريسازي تحقيقات با آزمون فريدمن، نشان داد عوامل زمينهاي با رتبه اول و عوامل محتوايي و ساختاري بهترتيب در رتبههاي دوم و سوم اولويتبندي اعضاي پانل قرار گرفته است.

This study was conducted to present a comprehensive model for the commercialization of university research. For this purpose, the exploratory and comparative approach was used to study and review of the literature to identify activities and commercialization process steps and the most important factors were recognized that affecting commercialization. Then, each recognized factors are classified based on Tri-Category (3c) theory in three categories: context, structure and content and conceptual framework was presented. The proposed conceptual framework was developed with three rounds of Delphi method by collecting data of the 25 experts, and model validation study was presented at the end. Based on the findings, the eight stages of the commercialization process were identified and 29 factors that affect the commercialization of research, consensus was achieved (Kendall coefficient = 0.804). Also, analysis of expert opinions with Friedman test, showed that contextual factors are the first and the top rated, Content and structure factors were ranked second and third in priorities of panel members in affecting commercialization of university research.