تجزيه و تحليل صورت هاي مالي تورمي مبتني بر رويكردهاي حسابداري مديريت

Financial Statement’s Analysis in the inflation situation

يكي از اهداف اوليه حسابداري مديريت، تامين نياز و خواست هاي اطلاعاتي استفاده كنندگان جهت كمك در اتخاذ تصميم گيري هاي اقتصادي در ارتباط با واحد تجاري مي باشد. اطلاعات حسابداري از جمله حسابداري مديريت در تخصيص منابع اقتصادي و مالي نقش با اهميتي دارد. يكي از مفروضات بديهي تهيه صورتهاي مالي «فرض ثبات واحدپولي» به عنوان معيار اندازه گيري فعاليت هاي اقتصادي است. در يك نظام مبتني بر بهاي تمام شده تاريخي، دارايي ها و بدهي ها به بهاي تحصيل اندازه گيري مي شود. اما با تغيير سطح عمومي قيمت ها به دليل شرايط اقتصادي مانند تورم يا ركود يا تغيير در فن آوري، ارزش پول نيز به تناسب آن تغيير مي كند، در نتيجه ارزش مبالغ گزارش شده در صورتهاي مالي بر فرض ثابت بودن پول، قابل اتكا نمي باشند. در حسابداري مبتني بر سطح عمومي قيمت، مي توان درآمدها و هزينه ها را به بهترين شيوه مقايسه نمود، زيرا از ريالهاي يكساني استفاده مي شود. پژوهش حاضر، تجزيه و تحليل صورتهاي مالي را در شرايط تورمي در چارچوب نسبت هاي مالي براي 38 شركت توليدي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زماني 1391-1387 مورد بررسي قرار مي دهد. با هدف بررسي آثار تورم بر نسبتهاي مالي شركتها، اقلام مندرج در ترازنامه و صورت سودوزيان شركتهاي نمونه براي 5 سال مورد مطالعه قرار گرفت و 12 نسبت مالي (2280 نسبت) براي تمامي شركت ها از روي صورتهاي مالي مبتني بر اقلام تاريخي محاسبه گرديد، سپس تمامي صورتهاي مالي مذكور، بر حسب شاخص سطح عمومي قيمت ها (شاخص تورم)، تعديل شدند و گروه دومِ نسبت ها بر مبناي بهاي تاريخي همگن محاسبه گرديد. آزمون فرضيه هاي پژوهش از طريق آزمون مقايسه زوجي و آماره t صورت گرفت. يافته هاي پژوهش حاكي از اين است كه تورم تاثير انكار ناپذيري بر صورتهاي مالي تهيه شده بر مبناي بهاي تاريخي دارد چراكه تورم يكي از واقعيت هايي است كه واحد اندازه گيري در حسابداري و بهاي تمام شده تاريخي را به چالش مي كشد. نتايج مقايسه دوگروه اقلام تاريخي و همگن نشان داد كه بين نسبت هاي مالي محاسبه شده به بهاي تاريخي شامل نسبتهاي جاري، واريز بستانكاران، گردش غيرجاري، اهرمي، سرمايه، بازده سرمايه، بازده دارايي ها، سود عملياتي و حاشيه سود خالص در مقايسه با نسبت هاي محاسبه شده از روي صورتهاي مالي تعديل شده ، تفاوت معناداري وجود دارد. براي نسبت هاي سريع، گردش موجودي كالا و گردش جاري تفاوت معناداري مشاهده نگرديد.

This paper, investigates the impact of inflation accounting application on key financial ratios for 38 companies listed in Tehran Stock Exchange over a 5 years Period (1387-1391). To this end, studied the financial statements include balance sheet and income statement over 5 years for companies (190 financial statements) and calculated 2280 financial ratios for all companies that was presented based Historical Cost Accounting. Then all financial statements restated based Inflation Accounting (Changing Prices Accounting) and calculate second group of ratios that are included 2280 adjusted financial ratios. Research hypotheses are tested by Paired comparison t-test. The results show that a significant difference between adjusted cost based financial ratios and historical cost based financial ratios occurs for Current ratios, Creditors turnover, Noncurrent turnover, Gearing ratios, Equity ratios, Rate of equity(ROE), Rate of assets (ROA), Operating profit margin, and Net Profit margin. There was no significant difference for Asit test ratio, Inventory turnover, and Current turnover.