تأثير تنش شوري و تغذيه برگي با نانو اكسيد روي بر عملكرد و برخي خصوصيات مورفوفيزيولوژيكي جو (Hordeum vulgare L.)

Effects of Salinity Stress and Foliar Application of Nano-Zinc oxide on Yield per Plant and Some Morphophysiological Traits of Barley (Hordeum vulgare L.)

به‌منظور بررسی تأثیر تنش شوری و محلول‌پاشی با نانو اكسید روی بر عملكرد تك بوته و برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیك جو، آزمایشی با سه تكرار در شرایط كنترل به‌صورت فاكتوریل در قالب طرح پایه بلوك‌های كامل تصادفی در سال 1392 اجرا شد. فاكتورهای مورد بررسی شامل چهار سطح شوری (صفر، 25، 50 و 75 میلی‌مولار در خاك با استفاده از نمك NaCl) و چهار سطح محلول‌پاشی با نانو اكسید روی (صفر، 25/0، 5/0 و 75/0 گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد با افزایش تنش شوری عملكرد، طول دوره پر شدن دانه، محتوای كلروفیل و هدایت روزنه‌ای كاهش یافت و عكس این حالت در محلول‌پاشی با نانو اكسید روی به‌دست آمد. با افزایش شوری خاك و عدم محلول‌پاشی، انتقال ماده خشك به دانه افزایش یافت. طوری‌كه بیش‌ترین انتقال ماده خشك از ساقه و اندام هوایی به دانه (به‌ترتیب 445/0 و 199/0 گرم در بوته) در شوری 75 میلی‌مولار و در تیمار عدم محلول‌پاشی نانو اكسید روی به‌دست آمد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد بالاترین عملكرد تك بوته (22/1 گرم)، طول دوره پر شدن دانه (67/30 روز)، حداكثر وزن دانه (0244/0)، محتوای كلروفیل (2/53) و هدایت روزنه‌ای (7/23 میلی‌مول در متر مربع در ثانیه) در محلول‌پاشی 75/0 گرم در لیتر نانو اكسید روی و عدم اعمال شوری و كمترین آنها در عدم محلول‌پاشی و بالاترین سطح شوری به‌دست آمد. به‌طور كلی نتایج نشان داد كه به‌منظور افزایش عملكرد در شرایط شور محلول‌پاشی 75/0 گرم در لیتر نانو اكسید روی مفید است.

In order to investigate effects of salinity stress and foliar application with Nano-Zinc oxide on yield per plant and some morphophysiological traits of barley (Hordeum vulgare L.), a factorial experiment based on randomized complete block design with three replications was conducted under controlled conditions in 2012. Experimental factors were included soil salinity in four levels (zero, 25, 50 and 75 mM) with NaCl and foliar application of Nano-Zinc oxide at four levels (zero as control, 0.25, 0.5 and 0.75 g l-1). The results showed that increasing of salinity stress decreased yield, grain filling period, chlorophyll content and stomata conductivity. It was vise versa in foliar application of Nano-Zinc oxide. Increasing of soil salinity and no foliar application increased dry matter remobilization. Maximum of dry matter remobilization from stem and aerial vegetative organs (0.445 and 0.199 g per plant respectively) was obtained in salinity of 75 Mm and no foliar application of Nano-Zinc oxide. Results showed that maximum of yield per plant (1.22 g), grain filling period (30.67 days), chlorophyll content (53.2) and stomata conductance (23.7 mmol m-2.s-1) were obtained in 0.75 g l-1 of Nano-Zinc oxide and without of salinity application and minimum were obtained in no foliar application and salinity of 75 Mm. In general, the results showed that is useful foliar application of 0.75 g/lit of Nano-Zinc oxide in order to increasing of yield under salinity condition.