تعديل و تغيير در ترجمه، چالش‌ها و راهكارها با تكيه بر ترجمه كتاب التّرجمه و ادواتها

Equivalence and Changes in Translation: Challenges and Strategies, Focusing on Translation of Al-Tarjemah Va Adavatoha

هر زبان داراي نظام منحصر به فردي است كه عناصر آن موجوديّت و ارزش خود را در چهارچوب اين نظام و در ارتباط با ساير عناصر به دست مي‌آورند. بنابراين، مترجم نمي‌تواند بدون در نظر گرفتن اين نظام براي عناصر زبان مبدا معادل پيدا كند، بلكه بايد به جاي معادل‌يابي دقيق عناصر زبان مبدا، توجّه خود را به ارزش و نقش ارتباطي كلام معطوف كند و با اعمال تغييرات مورد نياز، ترجمه‌اي قابل درك براي خوانندگان زبان مقصد ارايه دهد. در اين پژوهش سعي شده با تكيه بر نظريّه‌ها و تيوري‌هاي ترجمه و با ارايه نمونه‌هايي كاربردي، برخي از راهكار‌هايي كه موجب انتقال روان و درست معنا در ترجمه از عربي به زبان فارسي شده، بيان شود. به همين منظور، مثال‌هايي از كتاب «التّرجمه وادواتها؛ دراسات في النظريّه والتّطبيق» نوشته «علي القاسمي» انتخاب شده است. اين مثال‌ها مواردي است كه در روند ترجمه اين كتاب با آن مواجه شديم و براي اينكه گامي در جهت ارايه شيوه علمي و نظام‌مند ترجمه برداشته باشيم، راهكارهايي را كه براي ترجمه بهتر آنها به كار برده‌ايم و تغييرهايي را كه براي انتقال بهتر معنا اعمال كرده‌ايم، در اين جستار معرّفي مي‌كنيم. از مهم‌ترين اين راهكارها مي‌توان به توجّه مترجم نسبت به تفاوت ساختاري زبانها و ارزش و نقش ارتباطي واژگان و عبارت‌ها و از مهم‌ترين تغييرات مي‌توان به حذف و اضافه، تغيير شكل دستوري واژگان، شكستن جملات پيچيده و بلند يا حتّي ارايه چند واژه يا يك عبارت به جاي يك واژه و برعكس اشاره نمود.

Every language has a unique system and its elements build their identity within this system and in association with other elements. Therefore, the translator cannot find equivalents for source language elements without considering this system. Rather, instead of finding precise equivalents for the elements of the source language, the translator should focus his/her attention on the values and the role of verbal communications, and by implementing essential changes, present a comprehensible translation to the target language readers. Through some practical examples, this article attempts to present strategies that help the fluent and accurate transfer of meaning in translation from Arabic into Persian. These strategies help to provide a translation based on target language norms, which is fluent and tangible to the audience. In line with this, some examples were selected from Al-TarjemahVaAdavateha: Darasaton Fi NazariahVaTatbiq, by Ali Al-Ghasemi.These examples were selected during the translation of this book. In order to take a step toward offering a systematic and scientific approach in translation, in this article we introduced the strategies applied for a better translation and the changes made to have a better rendition.