ختنه‌ي زنان از ديدگاه مذاهب فقهي

Feminine circumcision from the point of view of Jurisprudential religions

واژه‌ي ختنه‌ي زنان، واژه‌اي عام است كه شامل هر نوع قطع اندام تناسلي زنان مي‌گردد: از سبك‌ترين درجه‌ي قطع اندام تناسلي يعني از قطع غلفه (پوست روي كليتوريس) تا برداشتن كلي يا جزيي كليتوريس و لبهاي كوچك فرج با يا بدون بريدن لبهاي بزرگ فرج. ختنه‌ي زنان از جمله رسوم كهن پيش از اسلام است كه دين اسلام با رعايت مسايل عرفي و بكارگيري «شيوه‌ي تدريجي» به تعديل آن پرداخته است. فقها در بين انواع ختنه فقط برداشتن غلفه (پوست روي كليتوريس) صرفنظر از نوع حكم آن به لحاظ وجوب، استحباب و مكرمت را جايز دانسته‌اند كه از آن تعبير به ختنه‌ي شرعي (سنت) كرده، ولي از انواع ديگر ختنه‌ها تعبير به ختنه‌ي غير شرعي (فرعوني) كرده‌اند. ‌از سوي ديگر، سازمان‌هاي حقوق بشر و سازمان‌هاي هم‌سو با آن به وضع قوانين سختگيرانه‌اي بر ضد همه‌ي انواع ختنه پرداخته‌اند كه در اين ميان بعضي از فقهاي معاصر اهل سنت و اماميه با اين ديدگاه متفق‌القولند.‌ وجود گزارشات ضد و نقيض پزشكي درباره‌ي آثار مثبت و منفي ختنه‌ي زنان و ممنوعيت همه‌ي انواع ختنه از سوي طرفداران ديدگاه مخالف اين عمل و نيز عدم توجه به مقاصد شريعت در بيان احكام شرعي ختنه‌ي زنان، پژوهش در اين مقاله را ضروري مي‌گرداند؛ بدين منظور در اين مقاله پس از پرداختن به ماهيت ختنه‌ي زنان، ديدگاه مذاهب فقهي را درباره ي اين موضوع بيان مي‌كنيم.

“Feminine circumcision” is a common expression that includes any type of incision of the reproduction organ of women: From the lowest degree of cutting the reproduction organ, that is from incision of Gholfah (foreskin of clitoris) to the total or partial removal of clitoris and small vaginal lobes with or without incision of big vaginal lobe. Feminine circumcision was one of the ancient traditions of the pre-Islamic era which was modified by Islam in keeping with customary issues and by using a “gradual method”. Among different types of circumcisions jurisprudents have only allowed the removal of Gholfah (foreskin of clitoris) irrespective of the type of its religious percepts whether being obligatory, recommended or dignified, and described it as a religious circumcision (rite) while terming other types of circumcision as non-religious (Pharaonic). On the other hand, human rights institution and its pro-organizations have made rigid legislations against all type of circumcisions, a viewpoint also approved by certain contemporary Sunni and Imamiyeh jurisprudents. Contradictory medical reports on the positive and negative impacts of feminine circumcision and prohibition of all types of circumcision by the opponents of this action, coupled with the lack of attention to the Sharia purposes of expressing religious percepts of the feminine circumcision, call for a research on this issue. The present article addresses the nature of the feminine circumcision and provides the viewpoints of jurisprudential religions about the issue.