اثر عصاره هيدروالكلي گياه خرگريو بر ميزان گلوكز و ليپيدهاي خون در موش‌هاي صحرايي ديابتي

The Effect of Hydroalcoholic Extract of Nectaroscordum Tripedale on Biochemical Factors in Diabetic Rats

زمينه و هدف: اثرات درمانی گياهان دارويی سنتی در طب سنتی برای بسياری از بيماری‌ها نشان داده شده است. مطالعه‌هانشان داده كه بعضی از گياهان خانواده تريپدال سبب كاهش قند خون می‌شوند، ولی در مورد گياه خرگريو اطلاعات كمی در دسترس است. هدف از مطالعه حاضر اثر تجويز خوراكی عصاره هيدروالكلی گياه خرگريو بر پارامترهای ليپيد‌ی سرم و گلوكز خون موش‌های صحرايی ديابتی بود. روش بررسی: در اين مطالعه تجربی از 40 سر موش صحرايی نر نژاد اسپراگ داولی در 5 گروه هشت‌تايی استفاده شد. گروه اول(شاهد سالم) روزانه آب مقطر دريافت می‌كردند، گروه دوم (شاهد تحت درمان)روزانه به ميزان 50 ميلی‌گرم بر كيلوگرم عصاره گياه خرگريو دريافت نمودند. گروه سوم تا پنجم گروه‌های ديابتی بودند كه گروه سوم به عنوان شاهد ديابتی روزانه آب مقطر دريافت می‌نمودند و گروه های چهارم و پنجم ديابتی تحت درمان 1و 2 روزانه به ترتيب 50 و 100 ميلی‌گرم بر كيلوگرم عصاره خرگريو دريافت نمودند. ميزان وزن و گلوگز ناشتا به صورت هفتگی اندازه‌گيری و ثبت گرديد. در پايان روز 21 دوره آزمايش، نمونه خون از قلب جمع‌آوری و جهت اندازه‌گيری گلوكز و شاخص‌های ليپيدی سرم (كلسترول تام، تری گليسريد، HDL-c، LDL-c) مورد استفاده قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج حاصله نشان داد كه عصاره هيدروالكلی گياه خرگريو سبب افزايش معنی‌دار ميانگين وزن در گروه‌های ديابتی تحت درمان نسبت به شاهد ديابتی پس از 21 روز و كاهش معنی دار گلوكز در گروه تحت درمان 2 گرديد. هم‌چنين عصاره اين گياه توانست باعث كاهش معنی‌دار سطح كلسترول تام و تری‌گليسيريد به صورت وابسته به دوز در پايان دوره آزمايش در گروه‌های ديابتی تحت درمان گرديد. نتيجه‌گيری: بهبود ليپيدهای سرم و گلوكز ممكن است به واسطه افزايش ترشح انسولين از پانكراس، آزاد شدن انسولين از باندهای انسولينی و يا افزايش حساسيت گيرنده‌ها به انسولين باشد. هم‌چنين ممكن است خاصيت آنتی‌اكسيدانی گياه سبب بهبود عملكرد پانكراس شده باشد.

Background & aim: The therapeutic effects of traditional medicinal plants used in traditional medicine for many diseases have been proved. The present study was undertaken to investigate the effect of oral administration of different doses of hydroalcoholic extract of Nectaroscordum tripedale on biochemical factors. Method: Forty adult male Sprague Dawley rats were randomly divided into five groups of 8 animals as follows; control group (recieved distilled water), control +50 mg/kg Nectaroscordum tripedale, diabetic control group (recieved distilled water), treatment group 1 (recieved 50mg/kg Nectaroscordum tripedale), treatment group 2 (recieved 100 mg/kg Nectaroscordum tripedales). The animals recieved Nectaroscordum tripedales extract by gavage for 21 days. Diabetes was induced by a single injection streptozotocin in rat (50 mg/kg b.w., ip). Before and 3 days after injection, 7, 14 and 21 days of treatment, the fasting glucose level and weight was measured. At the end of 21 days, blood samples collected from the heart puncture, after animals anesthetized with ether. The blood samples were analysed for lipid profile (total cholesterol, TG, HDL-c, LDL-c). Results: The results showed that the hydroalcoholic extract of Nectaroscordum tripedale could increase the average weight and decrease glucose in this period and also reduce cholesterol levels, triglyceride, and LDL-c dose dependent reduction at the end of 21 days (P <0/05). The hydroalcoholic extract of Nectaroscordum tripedale showed an overall beneficial effect on serum lipid profiles and biochemical factors. Conclusion: Nectaroscordum tripedale may act as an antidiabetic agent by increasing either the pancreatic secretion of insulin from the pancreas or its release from bound insulin and increasing insulin and improving pancreatic function. Moreover, the antioxidant properties may reduce the hydroxy-3-methyl-glutaryl-CoA reductase.