كارآيي درمان كوتاه مدت راه حل محور بركاهش فرسودگي زناشويي و بهبود كيفيت زندگي زنان متاهل

The Effectiveness of Solution-Focused Brief Therapy (SFBT) on Reducing Couple Burnout and Improvement of the Quality of Life of Married Women

زمينه و هدف: درمان كوتاه مدت راه حل محور يكی از انواع رويكردهای درمانی پست مدرن در حيطه خانواده و ازدواج است كه بر يافتن راه‌حل‌ها به وسيله مراجع با همكاری درمانگر تأكيد دارد. هدف از اين بررسی كارايی درمان كوتاه مدت راه‌حل محور بر كاهش فرسودگی زناشويی و بهبود كيفيت زندگی زنان متأهل بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع تحقيقات كاربردی و به لحاظ روش پژوهش از نوع نيمه آزمايشی و از طرح پيش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه كنترل استفاده شده است. جامعه اين پژوهش را كليه زنان متأهلی تشكيل می‌دادند كه پس از فراخوان اعلام شده به وسيله محقق به مركز همياران سلامت روان شهر بجنورد در تابستان سال 1393 مراجعه نموده‌اند. پس از مصاحبه اوليه و بر اساس ملاك‌های ورود و خروج به پژوهش، 30 نفر از زنان واجد شرايط به شيوه نمونه‌گيری در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمايش و كنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه فرسودگی زناشويی پاينز1996(CBM) و پرسشنامه كيفيت زندگی سازمان جهانی بهداشت 1996 (WHOQOL)استفاده شد. پس از اجرای پيش‌آزمون، مداخله درمانی در 7 جلسه 2 ساعته به شيوه گروهی و هفتگی برای گروه آزمايش ارايه شد، اما گروه كنترل، درمانی دريافت نكردند. پس از اتمام جلسه‌ها، از هر دو گروه پس‌آزمون به عمل آمد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های كوواريانس چند متغيره و مانكوا تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: پس از انجام مداخله كوتاه مدت راه حل محور، ميزان فرسودگی زناشويی زنان گروه آزمايش در مرحله پس آزمون به اندازه 53/17 واحد كاهش يافته كه در سطح 99 درصد معنی‌دار بود(50/277=F) و كيفيت زندگی آنان به اندازه 86/19 واحد بهبود پيدا كرده بود كه اين ميزان نيز به احتمال 99 درصد معنی‌دار بوده است (85/234=F). در گروه كنترل تغيير معنی‌داری مشاهده نشد. نتيجه‌گيری: درمان كوتاه مدت راه حل محور توانسته بر كاهش فرسودگی زناشويی و ارتقای كيفيت زندگی زنان مؤثر واقع گردد. پيشنهاد می‌شود مشاوران خانواده با بهره گيری از اين روش درمانی به حل مشكلات زوجی و خانوادگی كمك نمايند.

Background & Aim: Solution-focused brief therapy is one of the postmodern therapeutic approaches in the area of family and marriage, which puts emphasis on finding solutions by the client in cooperation with the therapist. The current research was conducted by the aim of investigating the effectiveness of solution-focused brief therapy on reducing couple burnout and improvement of the quality of life of married women. Methods: The current research is an interventional and quasi-experimental study which uses pretest-posttest with control group. The population of this research included all the women who attended the center of mental health helpers in bojnoord city during the summer of 1393 (2014), which were seeking to attend the treatment plan in order to resolve their marital problems. Based on available sampling and after the initial screening, 30 women who were qualified to participate in the research and who gained one standard deviation below the mean in the questionnaire were selected and they were placed in two groups of experiment and control through random assignment. The research tools were Pains couple burnout measurement 1996 (CBM) and the world health organization quality of life questionnaire 1996 (WHOQOL), that were completed by the participants in pretest and posttest stages. The treatment sessions of solution-focused brief therapy were performed in 7 two-hour sessions in groups and step-by-step for the participants of the experiment group, but the control group did not receive any intervention and they were put on the waiting list. The data were analyzed through MANCOVA (multivariate analysis of covariance) in the statistical software of SPSS, version 18. Results: The results indicated that after performing the solution-focused intervention, marital burnout among the women in the experiment group has reduced and their quality of life has been improved.no significance change was seen in the control group. Conclusion: The solution-focused brief therapy is effective in reducing marital problems. This brief therapeutic method can be used in counseling centers and family education classes in order to improve marital problems of the clients.