در وادي ايمن(از حقيقت قرآني تا كاركرد ادبي- عرفاني در شعر)

(From Qurʹʹanic Truth to Literary-Mystical Function in Poetry)

مكان بعثت حضرت موسي عليه السلام در شعر فارسي به «وادي ايمن» مشهور است. اين عبارت ريشه قرآني دارد؛ اما در قرآن كريم، تركيبي به صورت «وادي ايمن» نداريم و اين عبارت به گونه اي، آفريده ادب فارسي است كه از حسن مجاورت واژه وادي و ايمن در آيه 30 قصص، بهره اي شاعرانه برده و عبارت زيباي «وادي ايمن» را پديد آورده است. نام مكان بعثت حضرت موسي عليه السلام در قرآن كريم، وادي مقدس و مبارك طوي است. اين مقاله بر آن است تا پس از ريشه يابي عبارت «وادي ايمن» در قرآن كريم و شرح آيات مربوط به بحث، به جلوه‌هاي ادبي ـ عرفاني اين عبارت، در شعر بپردازد. وقايعي كه در شب بعثت حضرت موسي عليه السلام در «وادي ايمن» پيش آمد؛ از جمله، آتش تجلي، خطاب اني اناالله، خلع نعلين و القاي عصا، زمينه اي براي طرح درس هاي سلوكي است كه در اين نوشتار، مورد پژوهش قرار گرفته است.

The place where Moses (PBUH) was chosen as Godʹs Messenger is known as the “Aiman Wadi” in Persian poetry. However, there is no such a phrase as ʹAiman Wadiʹ in the Qurʹran and it is a neologism in the Persian literature, created poetically from the syntagmatic relations between the two Arabic words Wadi and Aiman in Surah Al-Qasas, Aya 30. The present study attempts to point out literary-mystical effects of the phrase "Aiman Wadi" after an etymological analysis of it in the Holy Qurʹan and the relevant exegeses. The event happened at the night of Mosesʹs first revelation in "Aiman Wadi" including the Fire as Divine Manifestation, Mosesʹs being addressed by God by ʹverily I am Allahʹ, putting off the shoes (in Godʹs presence) and the casting down of rod are all backgrounds for wayfaring and are discussed in this article.