سكوت ارتباطي در غزليات شمس

Communicative Silence in Shams lyrics

سكوت ارتباطي و كاركرد آن از مباحث نويني است كه در زبان‌شناسي ادبي براي مطالعه و بررسي متون مختلف به آن توجه مي‏شود. اين مقاله باتوجه‏ به نقش‌ها و كاركردهايي كه رومن ياكوبسن براي هركدام از عناصر ارتباطي كلام لازم مي‌داند، به بررسي سكوت بليغ و كاركردهاي آن در غزليات شمس به‌منزله عنصر غيابي معنادار كه ردّي از آن باقي مي‌ماند، مي‌پردازد. پرسش اين پژوهش چگونگي عملكرد نقش‌هاي شش‌گانه سكوت در برابر گفتار است و هدف آن دست‏يافتن به شگردهايي است كه مولوي به‌واسطه سكوت و خاموشي براي اثرگذاري بر مخاطبان به كار مي‌گيرد تا چگونه گفتن مطلبي را به‌واسطه نگفتن آن براي ايجاد ارتباط موفق مطرح كند. مطالعه نشان مي‌دهد كه سكوت در سخن مولوي شيوه‌ها و كاربردهاي گوناگون دارد و در فعال‏سازي مخاطب نقش مهمي ايفا مي‏كند.

Communicative silence is one of the new discussions that have been studied in different texts of literal linguistics. This paper regarding to the roles and functions that Roman jacobson deems necessary for each of verbally communicative elements, investigates eloquent silence and its functions in Shams lyrics as an absent meaningful element that remains a trace of it. The question of this research is the kind and function of those six types of silence in contrast to speech and its purpose is to find those techniques that Maulavi uses as silence to effect on receivers in order to express appoint by avoiding of saying that to have a successful relationship. Studies indicated that silence in maulaviʹs speech has different methods and functions and has a major role to activate audiences.