بررسي ميزان عزت نفس و عوامل مرتبط با آن در دانش آموزان دبيرستانهاي شهر رشت

Survey self esteem and its relevant factors among high school students

چكيده مقدمه: عزت نفس يكي از نيازهاي حياتي بشر است و اغلب متخصصان آن را به عنوان عامل اصلي سازگاري اجتماعي – عاطفي در نظر مي گيرند. كاهش عزت نفس در دانش آموزان سبب افت تحصيلي، احساس تنهايي، سو استفاده از مواد، دوري از واقعيت و رفتارهاي خود تخريبي مي شود. هدف: اين تحقيق با هدف تعيين ميزان عزت نفس و عوامل مرتبط با آن در دانش آموزان دبيرستانهاي شهر رشت انجام شده است. روش كار: در اين بررسي مقطعي از نوع توصيفي – تحليلي تعداد 419 نفر از دانش آموزان دبيرستاني شهر رشت به روش تصادفي انتخاب و مورد بررسي قرار گرفتند. روش جمع آوري داده ها پرسشنامه اي مشتمل بر دو بخش بود. بخش اول شامل پرسشنامه استاندارد بررسي عزت نفس كوپر اسميت (Cooper Smith Self-steem Inventory ) بود كه 4 حيطه (عمومي، تحصيلي، خانوادگي و اجتماعي) را مورد بررسي قرار مي داد و بخش دوم شامل پرسشنامه محقق ساخته عوامل مرتبط با عزت نفس نوجوانان شامل دو قسمت عوامل فردي و خانوادگي (سن ، جنس، قد، وزن، رتبه تولد، پايه تحصيلي، رشته تحصيلي، معدل سال قبل، انجام فرايض ديني، ابتلا به بيماري جسمي وروحي، وجود مشكلات ظاهري آشكار، تعداد افراد خانواده، تحصيلات، شغل و سن پدر و مادر، متوسط در آمد ماهانه خانواده و محل و شرايط زندگي) بود. جهت تجزيه و تحليل داده ها از شاخص هاي آمار توصيفي و آزمونهاي كروسكال واليس و من ويتني يو استفاده گرديد. نتايج: نتايج پژوهش نشان دهنده آن بود كه فقط 8/37 درصد از واحد هاي مورد پژوهش داراي عزت نفس مطلوب بودند. همچنين بين عزت نفس و جنس( 04/0p < )، مقيد بودن به فرايض ديني (0001/0p=) و ميزان در آمد ماهيانه خانواده (006/0p < ) ارتباط آماري معني داري وجود دارد. نتيجه گيري: با توجه به آن كه اكثريت واحد ها فاقد عزت نفس مطلوب بودند، توجه بيشتر مربيان و والدين به رشد عزت نفس نوجوانان ضروري به نظر مي رسد.

Abstract Introduction: Self-esteem is one of the necessities of human life and most professionals consider it as a major factor in social and emotional adjustment. Low self-esteem in students causes academic failure, loneliness, drug abuse, away from reality and self-destructive behaviors. Objective: This study aimed to determine the level of self-esteem and its related factors in high school students in Rasht city. Methods: In this descriptive-analytical study, 489 high school students in Rasht city were randomly chosen and surveyed. Method of data collection was a questionnaire consisting of two parts. Part one included standard questionnaire of Cooper Smith Self-esteem Inventory which surveyed 4 domains (general, education, familial and social) and second part was a researcher made questionnaire covering related factors to self esteem including two parts of personal and familial factors (age, gender, height, weight, order of birth, grade level, major, last year’s Great Point Average, religious activities, physical and emotional illness, apparent problems, number of family members, education, occupation and age of parents, family monthly income, place and condition of living). For data analysis descriptive statistics and Kruskal-Wallis and Mann-Whitney U tests were used. Results: Findings indicated that only 37.8% of cases studied had good self-esteem. Also a significant relationship was shown between self-esteem, sex P < 0.04), bound to religious practice (p=0.0001) and family monthly income (p < 0.006). Conclusion: Considering the low level of self esteem among most cases, more attention of teachers and parents is necessary to promote adolescents’ self esteem