ميزان تاخير در مراجعه براي دريافت واكسن ضد هاري در موارد سگ گزيدگي در استان گيلان و عوامل مرتبط با آن درسال 91 - 90

Incidence rate of rabies vaccination delay after dog bite in Guilan province and its related factors in 2011 - 2012

چكيده مقدمه: واكسيناسيون بر عليه هاري بعد از وقوع حيوان گزيدگي مهمترين راه براي پيشگيري از وقوع هاري است. تاخير براي دريافت واكسن ضد هاري خطر ابتلا به هاري بعد از وقوع حيوان گزيدگي را افزايش مي دهد. هدف: هدف از اين پژوهش تعيين ميزان وقوع تاخير در مراجعه براي دريافت واكسن ضد هاري بعد از وقوع سگ گزيدگي و عوامل مرتبط با آن در استان گيلان مي باشد. روش كار: در يك مطالعه مقطعي از نوع توصيفي تحليلي در فاصله زماني اول تير ماه سال 1390 تا 31 خرداد ماه 1391، همه موارد سگ گزيدگي با سن حداقل 16 سال كه در محدوده جغرافيايي استان گيلان دچار سگ گزيدگي شده بودند و براي دريافت واكسن ضد هاري به مراكز پيشگيري از هاري در استان گيلان مراجعه كرده بودند، وارد مطالعه شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامه‌ محقق ساخته استفاده و تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از آمار توصيفي، آزمونهاي آماري مجذور كاي، تي مستقل و رگرسيون لجستيك انجام شد. نتايج: در طي انجام مطالعه تعداد1604 نفر مورد بررسي قرار گرفتند. از بين افراد مورد بررسي 8/13 درصد با تاخير 24 ساعت و بيشتر و 5/5% با تاخير 48 ساعت و بيشتر براي دريافت واكسن ضد هاري مراجعه كرده بودند. داشتن جراحت سطحي (16/2 : OR، 48/3-34/1 :CI)، وقوع حادثه در روستا (69/1 :OR، 72/2-05/1 :CI) و مطلع نبودن از لزوم واكسيناسيون ضد هاري بعد از وقوع سگ گزيدگي (45/1 : OR، 97/1-07/1 :CI) به طور معني داري باعث مي شوند كه افراد با تاخير 24 ساعت يا بيشتر براي دريافت واكسن ضد هاري بعد از وقوع سگ گزيدگي به مراكز واكسيناسيون ضد هاري مراجعه نمايند. نتيجه گيري: با توجه به نتايج اين مطالعه لازم است برنامه هاي آموزشي براي اطلاع رساني در زمينه بيماري هاري و همچنين لزوم واكسيناسيون ضد هاري بعد از وقوع سگ گزيدگي تدوين و اجرا گردد تا بتوان از ميزان تاخير براي دريافت واكسن ضد هاري كاست.

Introduction: Rabies vaccination after animal bite is the most important method for prevention of rabies. Delay in rabies vaccination increases the risk of rabies after animal bites. Objective: This study aimed to determine incidence rate of rabies vaccination delay after dog bite and its related factors in Guilan province. Methods: In this cross-sectional descriptive analytical study conducted over one year period from July 2011 to June 2012 we surveyed all those with at least 16 years of age with dog bite who referred to rabies vaccination centers in Guilan province. A researcher-made questionnaire was used for data collection and data were analyzed by descriptive statistics, Chi square test, independent t test and logistic regression. Results: During research period 1604 cases of dog bites were surveyed of whom 13.8% of cases had at least 24 hour and 5.5% had at least 48 hour delay for receiving rabies vaccine. Having superficial injury (OR: 2.16, CI: 1.34-3.48), incidence in rural area (OR: 1.69, CI: 1.05-2.72) and lack of knowledge about necessity of rabies vaccination after dog bite (OR: 1.45, CI: 1.07-1.97) significantly led to delay of rabies vaccine after dog bite. Conclusion: Based on this study results it is necessary to inform people on rabies and also the need of rabies vaccination after dog bite in order to reduce delay.