بررسي تحمل به سطوح مختلف سايه در دو گونه چمن فصل سرد علف گندمي بياباني (Agropyron desertorum) و گونه چمانواش بلند (arundinaceae Schreb. ‘Forager’ Festuca)

Evaluation of different levels of shade tolerance in two cool-season grass species: desert wheatgrass (Agropyron deserturum) and tall fescue (Festuca arundinaceae Schreb. ‘Forager’)

مسيله كمبود نور و ايجاد سايه به واسطه توسعه مصنوعات بشري و همچنين سايه ناشي از درختان در فضاي سبز، چالش مهم پيش روي چمن به عنوان يكي از اجزاي اصلي فضاي سبز شهري مي باشد. در اين پژوهش اثر سطوح مختلف سايه (0، 50، 70 و 90 درصد) بر خصوصيات ظاهري و مورفولوژيك چمن هاي سردسيري علف گندمي بياباني (Agropyron desertorum) و چمانواش بلند (arundinaceae Schreb. ‘Forager’ Festuca) در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار بررسي شد. نتايج بدست آمده از اين آزمايش نشان داد كه گونه علف گندمي بياباني با دارا بودن بيشترين رنگ، بافت، قدرت پنجه زني، وزن تر و خشك اندام هوايي و ريشه، نسبت وزن ريشه به اندام هوايي و هدايت روزنه اي در نور كامل در مقايسه با ساير سطوح سايه، كارآيي بالاتري داشت. گونه چمانواش بلند در شرايط سايه 50 درصد، با داشتن بيشترين رنگ، قدرت پنجه زني، نسبت وزن ريشه به اندام هوايي و فتوسنتز در مقايسه با نور كامل از كارآيي بالاتري برخوردار بود. همچنين نتايج نشان داد كه از نظر خصوصيات مطلوب جهت كاربرد زينتي در فضاي سبز، گونه چمانواش بلند در كليه سطوح سايه عملكرد بهتري در مقايسه با گونه علف گندمي بياباني داشته است. با اين حال هر دوگونه قادر به تحمل سايه شديد 90 درصد نبودند.

The lack of enough light and thus shadows created by urban developments and shade of the trees in landscapes are one of the main challenges facing the lawn as one of the main components of urban landscapes. In this study, the effects of different shade levels (0, 50, 70 and 90%) on the appearance and morphological characteristics of wheatgrass (Agropyron deserturum L.) and tall fescue (Festuca arundinaceae Schreb. ‘Forager’) in a completely randomized design with three replications were examined. The results of this experiment showed that, in full sunlight, the wheatgrass had higher color degree, texture, tillering, shoot and root dry weight, root to shoot weight ratio and stomatal conductance in relation to other levels of irradiances. Therefore, wheatgrass showed higher efficiency in full sunlight than other levels of shade. Tall fescue exhibited higher efficiency at 50% shade level than full sunlight because of higher color degree, tillering, root to shoot weight ratio and photosynthesis. Based on the optimal properties for ornamental applications in landscape, Tall fescue had better performance than wheatgrass under all levels of irradiances. However, both species did not tolerate 90% (dense) shade level.