تاثير برنامه توانبخشي قلبي بر بهبود كيفيت خـواب بيمـاران پس از جراحي پيوند باي پاس عروق كرونر

Effect of Cardiac Rehabilitation Program on Quality of Sleep in Patients with Coronary Artery Bypass Graft Surgery

زمينه و هدف: يكي از مشكلات معمول پس از جراحي باي پاس عروق كرونر، كيفيت خواب ضعيف مي‌باشد.هدف مطالعه حاضر،‌ تعيين تاثير برنامه توانبخشي قلبي بر بهبود كيفيت خواب بيماران پس از عمل جراحي باي پاس عروق كرونر در سال 1392 بود. روش بررسي: اين مطالعه از نوع نيمه تجربي بود. از 88 بيمار قلبي مراجعه كننده به كلينيك بازتواني قلبي بيمارستان مركز قلب تهران، 50 بيمار با كيفيت خواب ضعيف كه داراي معيارهاي ورود به مطالعه بودند انتخاب شدند. پس از تكميل پرسشنامه‌هاي اطلاعات دموگرافيك و كيفيت خواب، در برنامه توانبخشي قلبي 8 هفته‌اي كه شامل ورزش درماني و جلسات آموزشي بود، شركت كردند. داده‌ها قبل و 4 هفته بعد از پايان برنامه توانبخشي قلبي جمع‌آوري و توسط نرم افزار18 SPSS و آزمون‌هاي آماري تي زوجي، تي مستقل و آناليز واريانس يكطرفه تحليل شدند. يافته‌ها: پس از انجام برنامه توانبخشي قلبي كيفيت خواب (001/0 > p) و از ابعاد آن كيفيت ذهني خواب (024/0P=)، اختلالات خواب (002/0P=)، مصرف داروي خواب آور (001/0 > p) و اختلال عملكرد روزانه (001/0P=) نسبت به قبل از برنامه توانبخشي قلبي به طور معني‌داري بهبود يافته بود. نتيجه‌گيري: انجام برنامه توانبخشي قلبي مي‌تواند موجب بهبود كيفيت خواب بيماران پس از جراحي باي پاس عروق كرونر شود.

Background and Objectives: Poor sleep quality is a common problem among patients with coronary artery bypass surgery. The aim of this study was to assess the effect of cardiac rehabilitation program on improving quality of sleep in patients with poor sleep quality after coronary bypass surgery. Materials and Methods: This was a quasi-experimental study. From 88 patients referred to the cardiac rehabilitation clinic of Tehran Heart Center, 50 patients with poor sleep quality were recruited to the study. patients after complete demographic and sleep quality questionnaires, participated in an 8-weeks cardiac rehabilitation program including exercise training and life style education sessions. Participants were followed-up 4 weeks after the intervention. Data were analyzed in the SPSS-18 using statistical tests such as Paired t-test, Independent samples T test, and One-way ANOVA. Results: After cardiac rehabilitation program, significant differences were shown in the sleep quality (p < 0.001) and its dimensions including subjective sleep quality (p=0.024), sleep disturbances (p=0.002), using sleep medications (p < 0.001), and day time dysfunction (p < 0.001). Conclusion: The findings showed that cardiac rehabilitation programs had positive effect on improving quality of sleep in patients after coronary artery bypass surgery.