بهبود فرايند QFDبه كمك تحليل ذينفعان: ابزاري كارا براي برنامه‌ريزي استراتژيك ملي( مطالعه موردي نقشه جامع علمي كشور)

Improvement of QFD Process by Stakeholder Analysis, an Efficient Method in National Strategic Planning ProcessCase-Study: The Comprehensive Scientific Map of IRAN

QFD ابزاري براي تبديل خواسته هاي مشتريان به ويژگي هاي فني محصولات است و يكي از زمينه‌هايي كه اخيراً استفاده از QFD در آن مورد توجه قرار گرفته، برنامه‌ريزي استراتژيك مي باشد. اما موضوع اينست كه اگر اين خواسته‌ها حقيقتاً اهم خواسته‌هاي مهم ترين ذينفعان سازمان نباشند، خسارات سنگين به بار مي آيد. اين مشكل بخصوص در مورد برنامه‌ريزي استراتژيك صادق است. لذا پيش از شروع فرايندQFD ابتدا شناسايي، طبقه‌بندي و ارزيابي ذينفعان از اهميت بالايي برخوردار است. اين مقاله تلاش ميكند براي هدف مزبور راهي بيابد يعني با بكارگيري مدلي تلفيقي از فرايندQFD و رويكرد ارزيابي ذينفعان، ابزاري بسازد كه با آن بتوان برنامه ريزي استراتژيك در سطح ملي را با اطمينان خاطر و اعتبار بيشتري انجام داد. به عنوان يك مطالعه موردي، اولويت بندي راهبردهاي مندرج در نقشه جامع علمي كشور مورد توجه بوده است. براي اين منظور، يك مدل دومرحله‌ايQFD براي ترجمان نيازهاي ذينفعان به اقدامات اجرايي در نظر گرفته شده است. نيازمنديهاي ذينفعان مختلف استخراج شده، سپس پرسشنامه‌‌اي براي كشف نيازهاي كليدي آنان تهيه گرديد. داده‌هاي گردآوري شده از پرسشنامه‌ها باتوجه به3 سناريوي تعريف شده: عدم طبقه‌بندي ذينفعان، طبقه‌بندي براساس معيار نوع شغل، و طيقه‌بندي براساس معيار سازمان محل خدمت ذينفعان بررسي و ملاحظه شد كه اولويت‌بندي ذينفعان در هر دو حالت موجب تغيير در اقدامات اجرايي ملي مناسب براي پياده‌سازي راهبردهاي منتخب در راستاي نيل به خواسته‌هاي ذينفعان نقشه جامع مي شود. در مجموع بايد گفت كه گرچهQFD در طراحي استراتژي، ابزاري شناخته شده است اما كاربرد آن بويژه در سطح ملي، زماني از اثربخشي و اعتبار بيشتري برخوردار خواهد بود كه توجه كافي بر شناسايي و دسته بندي ذينفعان و خواسته هاي آنان به عمل آمده باشد. ادغام تحليل ذينفعان درQFD راهكار مناسبي براي اين منظور است كه در اين مقاله تاثير آن بررسي و تاييد شد.

QFD, a well-known method that converts customer requirements to product design requirements, has been recently used in strategic planning as well. The pint is, in general and particularly through a strategic planning process, it would suffer a huge lost if the organization follows the requirements which are not the most critical ones. So, stakeholdersʹ determination, classification and assessment shall be implemented before the QFD process initiation, as the high priorities. This would be the purpose followed by the paper, namely, a combination of QFD process and stakeholders assessment approach is used to ensure in a reliable strategic planning process at the national level. And as a case-study, the strategies of the comprehensive scientific map of IRAN were considered. In order to ensure that functional requirements are driven by stakeholders’ requirements, a two-step QFD model was developed. The requirements of various stakeholders were determined firstly, and then a questionnaire was produced in order to find out the most critical ones. Then for further analysis, the gathered information put into three scenarios as: Not classified stakeholders; Classified stakeholders on the basis of their job-type; Classified stakeholders on the basis of the organization they are working in which proved that both two-last scenarios lead to an amendment in picked national functions which are supposed to meet the stakeholdersʹ requirements via implementation of picked strategies. Comprehensively, it should be mentioned that nevertheless the QFD has settled in development of strategies, it shall consider determination and classification of stakeholders and their requirements as well, which lead to a more-effective and reliable method. The combination of stakeholders assessment and QFD seems a suitable solution which was analyzed and proved via this paper.