بررسي حجيت استقرا در كشف مقاصد شريعت

Authority of Induction as to Discovery of Purposes of Shariʻa

مقاصد شريعت، اهداف و اغراضي هستند كه شارع مقدس آنها را در همه احكام يا بخش اعظمي از آنها لحاظ كرده است. هدف اصلي علم مقاصد شريعت، اثبات اصول و كليات شريعت است تا بتوان از آنها در استناط احكام استفاده كرد. براي رسيدن به اين مقصود، بايد حجيت اين مقاصد ثابت شود؛ اما از آنجا كه حجيت مقاصد شريعت ارتباط مستقيمي با طريق كشف آنها دارد، براي بررسي حجيت اين مقاصد، بايد حجيت و اعتبار طرق كشف آنها ثابت شود. با توجه به اينكه مهم‌ترين راه كشف مقاصد كلي شريعت، استقراي ادله و نصوص شرعي است، در تحقيق حاضر مي‌كوشيم با جمع‌آوري مطالب به شيوه كتابخانه‌اي، بااستفاده از روش توصيفي و تحليلي - استنباطي، حجيت استقرا و ضوابط آن را بررسي و اثبات كنيم و اشكالات مطرح‌شده را پاسخ دهيم.

Purposes of Shari?a are those goals and ends which are considered by the divine lawgiver in all, or the major part, of precepts. The principal purpose of the science of “purposes of Shari?a” is to prove principles and generalities of Shari?a so that mujtahid can use them in inferring precepts. In order to achieve that goal, one should prove authority of such purposes first. However, since authority of purposes of Shari?a has a direct relation with the way they are discovered, we should prove authority and validity of ways of discovering them. Considering that the major way of discovering universal purposes of Shari?a is searching religious proofs and texts, the present research attempts to prove authority of induction, as well as its criterion, through a descriptive-analytical method and by gathering evidence from sources.