سازمان‌يافتگي جرايم در آيينه فقه

Organized Crimes form the Viewpoint of Jurisprudence

سابقه سازمان‌يافتگي و ارتكاب جرايم به‌صورت گروهي را مي‌توان به‌طور تقريبي با عمر خود جرايم مساوي دانست، اگرچه ارايه تعريف اين نوع از جرايم و اعمال مجازات‌هاي سنگين‌تر نسبت به جرايم فردي براي آنها، سابقه چنداني ندارد و ضابطه‌مندي آن به ايام معاصر بازمي‌گردد. در تبيين معنا و مفهوم سازمان‌يافتگي و مصاديق جرايم سازمان‌يافته، تفاوت‌نظرهاي زيادي ميان حقوقدانان با يكديگر از يك سو و با جرمشناسان از سوي ديگر وجود دارد و با وجود اتفاق نظر بر امكان ارتكاب گروهي و سازمان‌يافته برخي جرايم توسط مجرمان، تعريف واحدي براي اين‌گونه جرايم مشاهده نمي‌شود. در قانون‌هاي موضوعه جمهوري اسلامي ايران، اصولاً به بحث سازمان‌يافتگي به‌صورت مشخص اشاره نشده و عباراتي همچون باند، شبكه و تباني بدون تعريف مشخص در مورد جرايم گروهي استفاده شده و تنها در قانون مبارزه با قاچاق انسان، عبارت سازمان‌يافته به‌كار رفته كه البته تعريفي از آن داده نشده است. در متون فقهي و روايات نيز بحث سازمان‌يافتگي به‌عنوان موضوع مشخص و مجزايي اشاره نشده است، ولي در عناوين مجرمانه و برخي جرايم همچون بغي، محاربه و افساد في‌الارض، معاونت بر اثم، اشاعه فحشا و تواطو سازمان‌يافتگي مدنظر بوده و گاهي سبب تغيير يا تشديد مجازات مرتكبان شده است كه به‌طور مشخص مي‌توان به باغياني اشاره كرد كه داراي تشكيلات و سازمان باشند و سازمان‌يافتگي سبب كشته ‌شدن اسرا و زخمي‌هايشان، تعقيب فراريان و به‌غنيمت گرفته‌شدن اموالشان خواهد شد.

The background of organized crime committing is almost the same with that of crimes, though defining this kind of crime and exercising severer punishments compared to individual crimes are actualized only in the contemporary era. There is a major disagreement among lawyers with one another on the one hand and with criminologists on the other with regard to the meaning of “organized” and instances of organized crimes and in spite of their consensus on the possibility of organizes committing of some crimes no single definition is presented for such crimes. In the Iranian law, organized crime committing is basically not mentioned in particular, and only such phrases as band, web, and collusion are applied to collective crimes without presenting any specific definition. It is only in the law against transporting that the term “organized” is used – and, of course, without any given definition. Similarly, in juristic texts as well as hadiths, organized crimes are not dealt with as a distinct subject, though in criminal designations and some crimes, such as rebellion, fighting, corruption in the land, counseling and procuring sins, dissemination of fornication, and collusion, organization has been taken into consideration causing sometimes change or severeness of punishment of criminals. For example, one can mention those rebels who have organizations whose punishment is severer: their captured and injured men will be killed, their escapee will be pursued, and their properties will be confiscated