ارزيابي توسعه كالبدي-فضايي شهر مياندواب

Evaluating Physical- Spatial Development of Miandoab

با توجه به رشد روزافزون جمعيت شهرها و گستردگي افقي بيش اندازه آنها پديده جديدي تحت عنوان گستردگي شهري يا اسپرال در جامعه علمي مطرح شد. به عبارتي گستردگي شهري گستردگي ميزان شهرنشيني يا مصرف زمين است كه در حال حاضر تبديل به يك موضوع جهاني به ويژه در شهرهاي جهان سوم شده است. بررسي و مطالعه در مورد ميزان گستردگي شهري و دلايل مهم دخيل در گسترش فيزيكي افقي در شهرها يكي از بحث‌هاي مهم در تحقيقات در مجامع علمي روز است كه نشان‌دهنده اهميت بررسي اين معضل در شهرها مي‌باشد. شهر مياندوآب يكي از شهرهاي ميانه اندام استان آذربايجان غربي است كه همزمان با ديگر شهرهاي ميانه اندام كشور با رشد روزافزون جمعيت و گسترش فيزيكي - كالبدي روبرو است. اين پژوهش با هدف سنجش و برآورد ميزان رشد و توسعه فيزيكي شهر و دلايل مهم آن با بهره‌گيري از تصاوير ماهواره‌اي چند زمانه و GIS و همچنين مدل‌هاي آنتروپي شانون و هلدرن مي‌پردازد. با توجه به نتايج حاصل از تجزيه و تحليل تصاوير ماهواره‌اي و مدل آنتروپي شانون مشخص شده است كه اين شهر داراي رشد فيزيكي پراكنده است. نتايج مدل هلدرن نيز حاكي از آن است كه 64 درصد رشد شهر ناشي از رشد جمعيت و تنها 36 درصد آن ناشي رشد افقي شهري بوده است كه نشان‌دهنده بالا بودن ميزان مهاجرت به اين شهر مي‌باشد. از دلايل مهم ديگر آن نيز مي‌توان به عدم صدور پروانه‌هاي ساختماني براي طبقات بالاتر به علت جلگه‌اي بودن منطقه و تحرك‌هاي اجتماعي در شهر نام برد.

Considering increasing population of cities and their excessive horizontal sprawl, a new phenomenon called urban development or Sprawl introduced in scientific society. That is to say urban development is development of urban life or earthʹs consumption which has turned to a universal issue especially in third world countries. Surveying and studying urban development and important reasons related to physical horizontal development of cities are important research discussions in scientific communities which present the importance of studying this challenge in cities. Miandoab is one of the medium city in West Azerbaijan province which is dealt with population increasing and physical-spatial development like other medium cities of the country. This study aimed to measure and evaluate the physical growth and development of city and its important reasons using multi-temporal satellite images and GIS and entropy Shannon and Heldern models. Regarding findings resulting from analyzing satellite images and entropy Shannon model it was found out this city had scattered physical growth. The results of Heldern model indicated that 64% and 36% of the cityʹs growth were resulted from population growth and urban horizontal growth respectively which shows the high rate of emigration to this city. Other important reasons were: not issuing building clearance for higher buildings due to being flat land area and social movements in the city.