مصلحت در افعال الهي بررسي ديدگاه علّامه طباطبايي

The Advenatge in Divine Actions; a Review of Allameh Tabatabai Views

اين مقاله درصدد بررسي مصلحت و حكمت در افعال الهي است. آيا افعال الهي بر يك سلسله مصالح و حكمت ها مبتني است؟ آيا مي توان فرض كرد افعال الهي خالي از مصالح و به گزاف صادر شود؟ هدف اين نوشتار بررسي دقيق سنخ افعال الهي و يكساني و يا تفاوت آنها با افعال انسان هاست. پاسخ به اين سوال باب وسيعي از معرفت ذات ربوبي را به روي ما مي گشايد و شناخت برخي از افعال و صفات الهي را براي ما تسهيل مي كند. روش نوشتار در مقام گردآوري، اسنادي و در مقام تبيين، توصيفي و تحليلي بوده و با محوريت ديدگاه علّامه طباطبايي در تفسير شريف الميزان صورت گرفته است. با بررسي ديدگاه مولف تفسير الميزان، به تعريف جديدي از مصلحت در افعال الهي ـ غير از آنچه بين اشاعره و معتزله مشهور بود ـ مي رسيم. اين ديدگاه نوعي جمع بندي ابتكاري و بديع بين آياتي از قرآن كريم است كه در اين مقاله به آنها اشاره شده است.

This article seeks to examine the advantage wisdom of divine actions. Are divine actions based on a series of advantages and wisdom? Can we assume that divine acts are of no avail and unwise? This paper seeks to closely examine the kind of divine acts and their similarities or differences with manʹs actions. The answer to this question opens up new vista for the knowledge of Divine Essence and contributes to the acquaintance with some of the actions and attributes of God. The research uses a library-based method for gathering information a descriptive - analytical approach to explore this topic, concentrating on Allameh Tabatabai’s views in Al-Mizan commentary. A study of the views of the author of Al-Mizan, shows that it is possible to provide a new definition of the wisdom of divine actions, other than that of Ashʹarites and Muʹtazilas. This view represents a kind of novel and innovative combination of a number of Quranic verses to this article refers