اندوهگرايي مشخّصه سبكي غزل شهريار، همراه با مقايسه اين ويژگي در غزلهاي سعدي و حافظ

Sorrow fulness a Stylistic token of Shahriyar odes

چنين بنظر ميرسد كه انتخاب هنرمندانه اوزانِ عروضي، توام با لحنِ عاطفي، غمگنانه و اندوه آميز، ميتواند در جذّابيت و دلنشيني شعر، رابطه تنگاتنگي داشته باشد. اين پژوهش در سه محور الف) غزل شهريار و گنجينه ادب كلاسيك ب) وزن عروضي ج) بسامد واژه‏هاي اندوه آميز در غزل شهريار بعنوان مشخّصه سبكي، شكل گرفت. در محور اول، نگارنده به اين مهم دست يافت كه نوع نگاه شهريار در غزلهايش، نگاهي منفعلانه و عاطفي، و شعرش آينه صيقلي شخصيّت ظاهري و باطني اوست؛ و در محور دوّم، تمامي غزلهاي شهريار مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و بسامد بيشتر بحر رمل در غزل او، بر دو شاعر ديگر (حافظ و سعدي) تامل برانگيز بود كه ميتواند نشان دهنده لحن غم انگيزتر غزلياتش باشد. در محور سوّم، نگارنده با انتخاب پنجاه غزلِ آغازين ديوانِ هر شاعر، تلاش كرده است با آمار و ارقامِ دقيق، نشان دهد كه لحن كلام شهريار، بعنوان شاخصه سبكي، مخصوص بخود اوست و سخنش، سخنِ دلست كه از عمقِ جان و روح بسيار حسّاس و پرشور او مايه گرفته و شعرش را اندوه آميز ساخته است.

It seems that the artistic selection of rhythms along with sentimental tone mixed with sorrow may have a close compact on the agreeability and attractiveness of the poem.The current research is formed in three levels: 1) Shahriy?r odes and the repertory of classic literature, 2) prosodic rhythm, and 3) the frequency of sorrowful terms dominant throughout Shahriy?r odes as a stylistic indicator. In the first level, the researcher found that Shahriy?r’s viewpoint in his poems is a sort of passive and sentimental one; and his poem is a polished mirror of his inward and outward individuality. In the second level, all Shahriy?r odes were studied and analyzed; it showed his supremacy in the frequent use of “ramal” meter as compared with Hafiz and Sa’di. This prevalence can be a reflection of a real lover soul and heart-sored that makes his tone sad and sorrowful in comparison with the above-mentioned poets. In the final level, choosing the first fifty odes from each poet, the researcher attempts, by the use of careful figures and statistics, to show the tone of Shahriy?r word, as a stylistic indicator, is of his own. Hence, the words are echoes of his heart that originate from the depth of his fervent and sensitive spirit and soul; this is why his poem sounds sad and sorrowful.