كاربرد يك مدل بارش رواناب شش پارامتري با تاكيد بر واسنجي و رفتار پارامترها در حوضه آبريز بار- اريه

Application of a 6-parameter Rainfall-Runoff Model with focusing on calibration and behavior of parameters (Case Study: Bar-Arieh Basin)

پيچيدگي مدل هرگز دليلي بر دقيق بودن آن نبوده است. در عمل مدل‌هايي كه نسبت به طبيعت و ذات پديده‌ها و براساس نوع كاربرد آن طراحي مي‌شوند، بهتر هستند. چالش اصلي اين نيست كه تمام فرايندهايي كه درك مي‌شود جز به جز وارد مدل شود، در واقع اين امر غيرممكن است، بلكه لازم است تا مسايل ساده شود و بر مهم‌ترين و تاثيرگذارترين فرآيندها تمركز شود. در اين پژوهش براي مدل‌سازي بارش- رواناب از مدل WASMOD استفاده شد كه علي‌رغم سادگي نتايج آن با واقعيت هماهنگي خوبي دارد. اين مدل تنها از داده‌هاي پايه هواشناسي شامل دما و بارندگي استفاده مي‌كند، در نتيجه هزينه و زمان مدل‌سازي كاهش مي‌يابد. اين مدل با مقياس زماني ماهانه براي دو دوره 15 ساله 1354-1368 و 1374-1388 به‌ترتيب واسنجي و ارزيابي شد. تحليل حساسيت براساس ميانگين مطلق خطاي مدل نسبت به تغييرات پارامترهاي مدل انجام شد كه در اين مرحله تصديق انطباق رفتار پارامترها با رفتار هيدرولوژيك حوضه آبريز به دست آمد. در كل با توجه به سطح دقت و ميزان داده‌هاي مورد نياز، مدل توانايي خوبي در شبيه‌سازي رواناب نشان داد. نتايج شبيه‌سازي با واقعيت هماهنگي نزديكي داشت و ضريب ناش در مراحل واسنجي و ارزيابي به‌ترتيب برابر 62/0 و 55/0 به دست آمد.

Model complexity is not sufficient for its accuracy. In practice, the models which are designed according to the nature of process and its applicability are more common. The main challenge is not to understand all the details about the process, but to make the problem simple and focus on the most important and effective factors. In this study, the WASMOD software is used to rainfall-runoff modeling. Despite of the simplicity of this model, the obtained results have good consistency with the observed values. It needs only basic meteorological data for a basin such as: precipitation and temperature, so it takes less time and cost for modeling. The model was run on a monthly time scale for two 15-year periods: calibration period (1975-1989) and verification period (1995-2009). The sensitivity analysis of the model’s parameters has performed based on Mean Absolute Error of the model relative to parameters’ changes. In the sensitivity analysis, the consistency between model results and observed runoff has been investigated. In general, it can be concluded that according to the accuracy level and the required input data, the WASMOD model has a good capability in simulating the monthly runoff. The Nash coefficient for model calibration and verification were obtained 0.62 and 0.55, respectively.