ارزيابي توان اكولوژيك حوضه آبخيز ركعت شهرستان ايذه جهت كاربري جنگلداري با استفاده از روش اصلاح‌شده دكتر مخدوم و روش AHP

Ecological capability evaluation of Rekat watershed for forestry land use, using AHP & Makhdom method

با توجه به وضعيت منابع زيستي كشور لازم است هرگونه برنامه ريزي در خصوص استفاده از سرزمين جهت كاربري هاي مختلف و استقرار آن ها در حوضه هاي مختلف با توجه به ظرفيت توان اكولوژيك و با ديدگاه توسعه پايدار و همسو با طبيعت صورت پذيرد تا ضمن حفظ كميت و كيفيت محيط زيست نيازهاي مختلف جامعه را نيز در خصوص استفاده از منابع تامين نمود. لذا جهت نيل به اين هدف لازم است كه با توجه به شرايط و اقليم هاي متفاوت كشور مدل هاي متناسب با شرايط اكولو‌ژيكي محل مورد ارزيابي تهيه گردد تا به پتانسيل هاي واقعي سرزمين جهت استقرار كاربري هاي مختلف دست‌يافت. اين پژوهش كه در جهت ارزيابي توان اكولوژيك حوضه آبخيز ركعت شهرستان ايذه با موقعيت طول جغرافيايي "06 َ08 ْ50 تا ً03 َ20 ْ50 شرقي و عرض جغرافيايي ً34 َ39 ْ31 تا ً60 َ50 ْ31 شمالي جهت كاربري جنگلداري با استفاده از روش اصلاح‌شده مخدوم و روش AHP صورت پذيرفت. در ابتدا محدوده حوضه موردمطالعه بر روي نقشه توپوگرافي با مقياس ?:?????بسته شد و بعد از تعيين مرز محدوده مطالعاتي با استفاده از خطوط توپوگرافي، فايل DEM منطقه تهيه گرديد و متعاقباً با استفاده از DEM منطقه نقشه هاي موردنياز از قبيل نقشه محدوده‏هاي ارتفاعي، شيب وجهت شيب منطقه تهيه شد و در همين راستا نيز با استفاده از مدل كاربري جنگلداري دكتر مخدوم جدول AHP تهيه و در اختيار كارشناسان جهت امتيازدهي قرار داده شد كه پس از جمع آوري پرسش نامه ها و واردسازي به نرم‌افزار Expert choice وزن هر يك از معيار ها به‌دست‌آمده و معيارهاي داراي اولويت جهت نقشه سازي مشخص‌شده كه پس از نرمال-سازي وزن معيارها، نسبت به تلفيق نتايج AHP با GIS اقدام نموده و نقشه هاي شيب، جهت شيب، ارتفاع، تاج پوشش گياهي، گونه هاي گياهي، تراكم پوشش گياهي، بافت خاك، ساختمان خاك، نوع خاك، خطوط هم‌دما و خطوط هم‌باران با فرمت رستري تهيه گرديد و درنهايت توان حوضه ركعت جهت كاربري جنگلداري در چهار كد كاملاً مناسب، مناسب، خوب و كم تناسب ارزيابي گرديد كه هريك از كدهاي حوضه تحت مطالعه جهت كاربري جنگلداري با مقادير ??????? مترمربع داراي وضعيت كاملاً مناسب، ???????مترمربع داراي وضعيت مناسب، ??????? مترمربع داراي وضعيت خوب و ???????داراي وضعيت ضعيف تري نسبت به سه مورد قبلي از توان كاربري جنگلداري برخوردار مي باشند.

Current research done for study of ecological evaluation of Rakat watershed in Khuzestan province (Izeh). Rekat watershed is between 50,8,6 E and 50,20,3 E and 31,39,34 N to 31,50,60 N and according to past studies by dr. Makhdom and AHP method, the current land use is forestry. For doing this research, at first the research area determined on topographic map with 1:25000 scale. After the determination of the boundaries of research area, DEM file was prepared using of topographic lines and maps of height slope and aspect of slope map. AHP table was prepared with using dr.Makhdoms forestry model. Then experts asked to evaluate them. After data of questionnaires collected with using expert choice software and after getting the weight of each parameter, the AHP results with GIS indexes compounded therefore, the priorities indexes for mapping the slop aspect of slope, height the canopy cover of vegetation determined. The species of vegetation, the density of vegetation texture of soil structure of soil the kind of soil co-temperature lines co-rainy lines with using forestry format was prepared. Finally the potential of Rekat area for forestry evaluated in four category and codes with very proper code proper good and weak that each code for forestry land use studing with 3701510 m2 was very proper, 2835970 m2 proper, 534980 m2 good and 4412730was more weak then the others.