جستاري در مفهوم «نسخه»؛ سبكي در گردآوري و گزارش احاديث

از «نسخه» به عنوان شيوه اي خاص از نگارش هاي حديثي، تعريف قابل قبولي ارائه نشده است. دو تعريف در ميان معاصران بيشتر به كار رفته است: نخست. رساله كوچكي كه حاوي احكام تاسيسي بوده كه امام7 آن را وضع و بر راوي املا فرموده است و دوم. كتابي ماثور از يكي از ائمه: كه به خط ايشان يا منقول از خط ايشان بوده است. به نظر مي رسد، تعريف هايي ارائه شده از اين اصطلاح، فاقد مستندات متقن و شواهد قابل قبول در كاربرد آن در منابع كتابشناسي است. مقاله حاضر مي كوشد با جست و جو در شواهد مندرج در فهرست النجاشي و روايات پراكنده برگرفته از كتب مفقود موسوم به «نسخه»، از محدثاني كه چنين اثري به ايشان نسب داده شده، تعريفي قابل دفاع از اين اصطلاح ارائه كند. اين نوشتار همچنين به بررسي صحيفه الإمام الرضا7 و مسند الإمام الرضا7 به عنوان دو نمونه بر جاي مانده از مصاديق «نسخه» مي پردازد. دستاورد اين پژوهش در تعريف نسخه آن است كه: نسخه، روايت امام7 از نياكان را گويند.