تاثيرات محيطي احداث دايك‌هاي ساحلي بر ميزان شوري خاك سواحل

Environmental effects of coastal dikes on shore soil salinity

يكي از مسايلي كه در طراحي دايك‌هاي ساحلي بايد مد نظر قرار گيرد، بررسي ميزان نشت آب‌هاي شور و شيرين و تداخل آن‌ها در بدنه و زير دايك است. در اين مقاله ضمن معرفي فن‌هاي جديد مدل FEM و بررسي بازده پتوي آب‌بند رسي و پرده آب‌بند قايم بر ميزان مخلوط شدن آب‌هاي شور و شيرين، به بررسي تاثير استفاده توام آن‌ها بر نحوه تداخل آب‌هاي شور و شيرين به‌وسيله مدل عامل‌هاي محدود CTRANW پرداخته شده است. اين مدل بر اساس روش عددي عامل محدود طراحي و در سال 2001 در آلبرتاي كانادا به‌منظور بررسي شوري و آلودگي درون توده‌هاي متخلخل، توسعه داده شده است. در اين تحقيق پنج دسته تحليل انجام شد، دسته اول براي بررسي وضعيت پيشرفت شوري بعد از احداث دايك و پيش از تجمع آب رودخانه در پشت دايك، دسته دوم در زمان پس از انباشته شدن آب رودخانه در پشت دايك به ارتفاع 3.5 متر، دسته سوم تحليل‌هاي مشابه تحليل قبل ولي با استفاده از پتوي رسي، دسته چهارم تحليل‌هاي مشابه تحليل دوم ولي با استفاده از پرده آب‌بند عمودي و دسته پنجم تحليل‌هاي در شرايط ادغام پتوي رسي و پرده آب‌بند. نتايج تحقيقات نشان داد كه در حالت استفاده از پتوي رسي بيش‌ترين سرعت خاك‌شويي در پنج روز اول اتفاق مي‌افتد و پس از 10 روز تقريبا ثابت مي‌ماند. همچنين استفاده هم‌زمان از پتوي رسي و پرده آب‌بند بيش‌ترين بازده را در جلوگيري از نفوذ نمك دريا در خاك خواهد داشت.

One of the subjects that should be considered in coastal dykes design is interaction of saltwater and freshwater in the body and under the dykes. This paper evaluates the effect of clayey blanket and vertical cutoff on freshwater and saltwater interaction in the body and under the dyke by using CTRAN/W finite elements model. This model has developed during 2001 at Alberta Canada for studying on movement of contaminants such as salt and polluter particles through porous materials. In this study, five analyses group have been performed. First group was studying on status of salt invasion promotion after the dyke constructing and before filling from river water. Second group was after filling of dyke side to 3.5 meters height. Third group analysis was the same as second group but using clayey blanket instead. Fourth group was analysis was the same as second group but using vertical cutoff instead, and fifth group was using conjointly clayey blanket and vertical cutoff. The study shows that: using clayey blanket, the maximum leaching speed occurred after 5 days, while after 10 days, it remains constant. Also conjunctive use of clayey blanket with vertical cutoff had the maximum effect on prevention of soil salinity.