سهم و نقش دستگاه هاي ملي در ارتقاي سلامت مردم ايران

Role and share of Iranian governmental organizations in public’s health

همكاري بين بخشي و مشاركت مردم دو راهبرد اصلي در برقراري عدالت در سلامت است. مطابق قانون برنامه چهارم توسعه كشور شوراي عالي سلامت و امنيت غذايي كشور متشكل از وزارت خانه ها و سازمان هاي موثر بر سلامت شكل گرفت و به عنوان راهبردي براي توسعه همكاري بين بخشي تاكنون انجام وظيفه كرده است. تعيين سهم و نقش هر دستگاه در ارتقاي سلامت مردم، همكاري بين بخشي را بيش از پيش نهادينه كرده و رويكرد مولفه هاي اجتماعي سلامت را از نظريه به عمل تبديل مي كند. مطالعه حاضر با مرور مستندات قانوني، نظرات ذينفعان بين بخشي و خبرگان سلامت همگاني سهم و نقش دستگاه هاي عضو شوراي عالي سلامت وامنيت غذايي را مشخص مي كند. اين مطالعه توصيفي بوده و به روش كيفي انجام شده است. براي تعيين نقش دستگاه ها از بررسي مستندات قانوني، نظرات خبرگان سلامت همگاني (بر اساس روش بحث گروهي متمركز ) و مصاحبه ساختارمند با اعضاي كميسيون دايمي شوراي عالي سلامت و امنيت غذايي استفاده شده است. در تعيين سهم از روش نظرخواهي اعضاي مطلع شامل اعضاي كميسيون بهداشت و درمان مجلس و جمعي از متخصصان سلامت همگاني استفاده شده و در نهايت ميزان موافقت دستگاه ها با سهم هاي تعيين شده از طريق مصاحبه با اعضاي كميسيون دايمي شوراي عالي سلامت و امنيت غذايي تعيين شده است. با توجه به ابعاد چهارگانه سلامت و همسويي نظرات اعضاي كميسيون بهداشت و درمان مجلس و اعضاي كميسيون دايمي شوراي عالي سلامت و امنيت غذايي سهم وزارت بهداشت بين 13% تا 17% تعيين شده است. به غير از وزارت بهداشت هفت دستگاه بيش از 50% سهم سلامت را در كشور بر عهده دارد وزارت رفاه و تامين اجتماعي، سازمان صدا و سيما، وزارت آموزش و پرورش، ستاد مبازره با مواد مخدر، وزارت جهاد كشاورزي، سازمان حفاظت از محيط زيست و وزارت كشور. تاييد نقش و سهم تعيين شده براي هر دستگاه توسط عضو كميسيون دايمي شوراي عالي نشان دهنده تمايل دستگاه ها براي همكاري بين بخشي و قبول مسيوليت است و اين فرصتي را براي وزارت بهداشت فراهم ميكند تا با تقسيم كار مناسب بين دستگاه ها از عوامل خطر بيماري در سال هاي آتي بكاهد.

Objective (s): Intersectoral cooperation and community participation are two key strategies to establish justice in health. According to the Iranian 4th Development Plan, the Supreme Council of Health and Food Security of Iran was established in order to promote health through organized intersectoral cooperation. This study aimed to specify the role that related organizations share. Methods: This was a descriptive qualitative study. In order to reveal the role of organizations, legal documents, expert opinions (based on focus group discussion method), and structured interview with members of permanent commission of the Supreme Council of Health and Food Security were carried out. To identify the contribution share, the voting of key informant method including members of the Parliament’s Health Commission and some public health specialists was obtained. Eventually, agreement rate of organizations with identified contributions was designated through interviewing members of the permanent commission of Supreme Council of Health and Food Security. Results: The analysis indicated the following shares as it related to Iranians’ health: Ministry of Health 13% -17%; Ministry of Welfare and Social Security, Islamic Republic of Iran Broadcasting, Ministry of Education, Ministry of Agriculture, The Home Ministry, Department of Environmental of Islamic Republic of Iran all together more than 50%. The remaining share remains to be identified. Conclusion: The findings suggest that Ministry of Health is not the only organization that is responsible for health. Indeed other organizations as indicated should take responsibility for people’s health in Iran.