بررسيِ شگردِ بازي‌هاي شكلي و چاپي در رمان‌هاي پسامدرن فارسي دهۀ‌ هشتاد

The Study of Form Games in Persian Postmodern Novels in the 80’s

بازی‌های شكلی و چاپی از شگردهایی است كه نویسندۀ پسامدرن با استفاده از آن فرم آشنای داستان‌نویسی در دوره‌های گذشته را به چالش می‌كشد. پسامدرن‌ها با استفاده از روش‌هایی چون ایجاد علامت‌هایی خاص بین خطوط متن یا در حاشیۀ صفحات، گنجاندن تصاویر مربوط به مضامین متن در لابه‌لای صفحات كتاب، و تایپ كلمات و جملات به شكلی خاص، تغییراتی در شكل و ساختار رمان خود ایجاد می‌كنند. از این رو، این مقاله بر آن است تا این شگرد را در تعدادی از رمان‌های پسامدرن فارسی دهۀ هشتاد (آفتاب‌پرست نازنین، فرانكولا، رود راوی، و بازی) بررسی و تبیین كند كه این نویسندگان چگونه و با چه اهدافی از بازی‌های شكلی و چاپی استفاده می‌كنند. بررسی‌ها نشان می‌دهد كه این نویسندگان با به‌‌كارگیری این شگرد، علاوه بر نوآوری در ساختار رمان و از‌ بین ‌بردن انسجام، تلاش می‌كنند با استفاده از جلوه‌های بصری خواننده را به دركی عمیق، چندگانه، و گاه متفاوت‌ از متن برسانند.

Form games is one of the new techniques that postmodernist authors use to challenge the familiar forms of writing. Postmodernists using methods like creating special signs between lines or margin of pages, inserting images between the texts or typing the words and sentences in particular ways make changes in the shape of their novels. This article intends to consider this technique in a number of Persian postmodern novels in the 80’s. (Aftabparast-e-nazanin, Frankoula, Rood- e- ravi and Bazi) and explain how and why these writers use this method. After the research, we conclude that these authors using this technique innovate in the structure of novels and creating incoherence, with the use of visual effects attempt to make the readers to achieve deep layers of perception and somehow distinct from the text.