مديريت مصرف گوگرد بر قابليت جذب عناصر كم مصرف در خاك و دانه كلزا در يك خاك آهكي

Effect of Sulfur, Organic Matter and Thiobacillus on Availability of Micronutrients in Canola Seeds in a Calcareous Soil

خاك هاي اغلب مناطق ايران جز خاك هاي آهكي محسوب مي شود. بالا بودن پ هاش اين نوع خاك ها، باعث تثبيت عناصر غذايي در خاك و كاهش جذب توسط گياه مي گردد. گوگرد يكي از محصولات صنايع جانبي پتروشيمي در كشور مي باشد و به عنوان يك ماده ارزان قيمت و فراوان در دسترس مي باشد. مصرف گوگرد در خاك به افزايش فرم محلول و قابل جذب عناصر غذايي مورد نياز گياه كمك مي كند. به منظور بررسي تاثير گوگرد و مايه تلقيح تيوباسيلوس بر قابليت جذب عناصر كم مصرف شامل روي، آهن و منگنز در خاك و همچنين در دانه گياه كلزا آزمايشي به صورت كرت هاي دو بار خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 18 تيمار شامل 3 سطح صفر ، 400 و800 كيلوگرم گوگرد درهكتار و سه سطح صفر ،2 و 4 كيلوگرم مايه تلقيح تيوباسيلوس و دو سطح صفر و 20 تن ماده آلي با سه تكرار در يك خاك آهكي به اجرا درآمد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد اثر سطوح مختلف گوگرد، مايه تلقيح تيوباسيلوس و ماده آلي و اثر متقابل آنها برصفات ذكر شده در سطح 1% معني دار بود، غلظت عناصر منگنز، روي و آهن به ترتيب 50/23، 73/3 و 03/13 ميلي گرم در كيلوگرم در تيمار 800 كيلوگرم گوگرد به همراه 4 كيلوگرم مايه تلقيح همراه با كود آلي در خاك باعث جذب بيشترين مقدار اين عناصر گرديد همچنين در دانه گياه كلزا بيشترين مقدار جذب عناصر منگنز، روي و آهن به ترتيب 93/48، 40/41 و 93/97 ميلي گرم بر كيلوگرم در همين تيمار بدست آمد.

Most of the agricultural lands of Iran are calcareous soils and sulfur deficiency in soils is a very common occurrence in Iran. Poor availability of micronutrients is one of the major factor of plant nutrient deficiency in calcareous soils. In this Study the effects of sulfur, Thiobacillus and organic matter application on some micronutrients availability such a Zn, Fe and Mn in the soil samples and canola seeds investigated in a calcareous soil. An experiment was conducted in a completely randomized design (CRD) with factorial arrangement (18 treatments) and 3 replications under greenhouse condition. Experimental factors include three levels of sulfur (0, 400 and 800 kg/ha), three levels of Thiobacillus (0, 2 and 4 kg/ha) and two level of organic matter (0 and 20 tons/ha). The results showed that sulfur, Thiobacillus, organic matter and their interactions had a significant effect (p < 0.01) on all evaluated indices. The highest concentration of Mn, Zn and Fe were 23.50, 3.73 and 3.13 mg/kg soil respectively in the treatment which had been received organic matter + 800 kg sulfur + 4 kg Thiobacillus. The maximum uptake Mn, Zn and Fe were 48.93, 41.40 and 97.93mg/kg in canola seeds in the same treatment.