تحليل فضايي شبكه شهري منطقه خراسان(1390-1335)

اهداف: دو هدفي كه اين پژوهش در پي دست يابي به آن ها است، عبارت اند از: 1. بررسي و تحليل روند تغييرات شبكه شهري منطقه خراسان طي سرشماري هاي 1335 تا 1390 با استفاده از شاخص هاي كمي و تبيين عوامل موثر بر اين تغييرات؛ 2. بررسي ميزان همبستگي ميان نتايج به دست آمده، از بكارگيري شاخص هاي رايج در اين زمينه در شبكه شهري منطقه خراسان. روش: روش پژوهش، توصيفي- تحليلي بوده است و براي گردآوري داده ها از روش اسنادي- كتابخانه اي استفاده شده است. براي تجزيه و تحليل اطلاعات در اين پژوهش از 11 شاخص، در قالب سه دسته شاخص هاي نخست شهري، تمركز و تعادل، همچنين از مدل مكان مركزي كريستالر و الگوي پراكنش سكونتگاه هاي شهري (شاخص نزديكترين همسايگي) استفاده شده است. يافته ها/ نتايج: يافته هاي پژوهش نشان دهنده آن است كه شبكه شهري منطقه خراسان در تمامي سرشماري هاي 1390- 1335 نامتعادل بوده است. البته لازم به ذكر است كه نامتعادل ترين وضعيت شبكه شهري منطقه خراسان مربوط به سرشماري سال 1365 است، همچنين يافته هاي پژوهش نشان مي دهند كه نتايج به دست آمده از شاخص هاي به-كار گرفته شده در شبكه شهري منطقه خراسان، با يكديگر هماهنگ نيستند.. نتيجه گيري: اصلاحات ارضي، افزايش درآمد هاي حاصل از فروش نفت در دهه 1355- 1345 و سرمايه گذاري در نواحي شهري، حوادث كشور افغانستان، وجود امكانات و فرصت هاي شغلي و امكان تامين اقتصادي در شهر مشهد، و... عواملي است كه بر نامتعادل شدن شبكه شهري منطقهخراسان موثر بوده است، همچنين بايد بيان كرد كه گر چه در دهه هاي اخير در برنامه هاي دوم، سوم و چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور در خصوص تمركز دايي از ساختار مناطق از جمله منطقه خراسان تاكيد-هايي صورت گرفته است؛ اما فعاليت ها و اقداماتي متناسب با برنامه ها در شبكه شهري منطقه خراسان انجام نشده است.