آت اكولوژي گونه دارويي و نادر پنيرباد Withania coagulans (Stocks) Dunal در استان سيستان و بلوچستان

تدوين و اجراي برنامه هاي موثر در راستاي احياء، حفاظت و بهره برداري كارآمد از گونه هاي گياهي تنها با شناخت ويژگي ها و خواهش هاي اكولوژيكي آنها امكان پذير مي باشد. گياه پنيرباد (Withania coagulans (Stocks) Dunal)، از خانواده سولاناسه (Solanaceae)، گونه اي دارويي است كه از نظر دارا بودن تركيب هايي موسوم به ويتانوليد، با ويژگي بازدارندگي رشد سلول ها و تومورهاي سرطاني، در صنايع دارويي از ارزش بالايي برخوردار است. در اين بررسي، نقشه پراكنش جغرافيايي اين گونه با استفاده از منابع و گزارش هاي موجود تهيه گرديد. سپس مشخصات اقليمي، تجزيه فيزيكي و شيميايي خاك، مراحل مختلف فنولوژيكي و گياهان همراه مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در ايران، اين گياه منحصراً در مناطق محدودي از استان سيستان و بلوچستان پراكنش دارد. پهنه بندي اقليمي مناطق رويشگاهي براساس ضريب خشكي دومارتن از نوع اقليم خشك مي باشد. متوسط ميزان بارندگي ساليانه اين رويشگاه ها 8/124 ميلي متر، رطوبت نسبي 32% و دماي متوسط آن C°2/24 است. اين گونه به طور عمده (45%) در ارتفاع 1200 تا 1400 متر از سطح دريا، در دامنه ها، دره، حاشيه جاده و عمدتاً در آبراهه ها وبستر رودخانه هاي فصلي و در تمامي جهات به ويژه جهت جنوبي و شيب صفر تا 74% پراكنش دارد. خاك رويشگاه ها عمدتاً داراي بافت لوم شني با اسيديته 7/55/7 تا 7/8 ، هدايت الكتريكي ds/m 0/5-5/2 و مقدار آهك 23/1-8/4% مي باشد. پنيرباد گونه اي مقاوم به خشكي است و در شرايط اقليمي خشك با متوسط بارندگي ساليانه كمتر از 150 ميلي متر قادر به رويش است. در مجموع لازم است كه در جهت حفظ و گسترش اين گونه نادر و با ارزش اقدامات لازم انجام شود.