تحليل فضايي فعاليت اكوتوريستي كوهنوردي مطالعه موردي: اشترانكوه لرستان

Spatial Analysis of Ecotourism Activity of Climbing (Case Study: Oshtorankuh of Lorestan)

يكي از راهبردهاي كه براي تقويت نواحي محروم مطرح شده گسترش گردشگري در مناطقي است كه داراي پتانسيل‌هاي لازم براي توسعه گردشگري مي‌باشند. كوهنوردي به عنوان يكي از زير شاخه‌هاي اكوتوريسم طبيعي، در يك الگو فضايي از گردشگري در طبيعت تبلور مي‌يابد كه در منابع مختلف اكوتوريستي كمتر بدان پرداخته شده است. اشترانكوه يكي از جاذبه‌هاي منحصر به فرد در غرب كشور مي‌باشد. در اين پژوهش با استفاده از عرض جغرافيايي و بر اساس فرمول‌هاي تجربي به محاسبه زاويه ارتفاع، زاويه ساعتي و آزيموت تابش خورشيد در ساعات مختلف روز در فصول سال اقدام و سپس عوامل مورفولوژيك شيب، جهت شيب (مقدار تابش دريافتي در فصول مختلف)، ارتفاع را به منظور بررسي امكان سنجي فعاليت اكوتوريستي كوهنوردي در منطقه بوسيله توابع هم پوشاني منطقي و اجتماعي، با يكديگر تركيب نموده تا پهنه‌هاي مناسب فعاليت كوهنوردي در فصول مختلف سال مشخص شده باشند. نتايج نشان داد كه پهنه مناسب كوهنوردي بدون در نظر گرفتن جهت تابش خورشيد با پهنه مناسب اين فعاليت در فصول مختلف سال بر اساس تابش خورشيد، حداقل 02/23 درصد و حداكثر 88/80 درصد، تفاوت را نشان مي‌دهد. از لحاظ تغييرات روزانه پهنه‌هاي مناسب طبيعت گردي، به ترتيب موقع انقلاب زمستاني با 31 /10 درصد و هنگام انقلاب تابستاني با 64/5 درصد، بيشترين و كمترين نوسانات روزانه را داشته‌اند. بنابراين بهترين زمان براي فعاليت كوهنوردي در اين منطقه موقع انقلاب تابستاني مي‌باشد.

One of the strategies that has been introduced to strengthen deprived areas is expanding tourism in areas having necessary potentials to develop tourism. Climbing as one of the natural ecotourism branches is manifested in a spatial model of tourism in nature that has been neglected in different ecotourism sources. Oshtorankuh is one of the unique attractions of the country in west. In this study using latitude and empirical formulas, the angle of altitude, the hour angle, azimuth sun at different times of seasonsʹ days were calculated and then slop morphological factors, slope (the amount of radiation received in different seasons), and altitude were combined to consider the feasibility of ecotourism activity of climbing in the region by logic and social overlapping functions in order to determine suitable climbing zones in different seasons. The results indicated that without considering the direction of radiation with appropriate zone for this activity in different seasons of the year based on sunlight suitable climbing zone showed minimum (23.02) and maximum (80.88) differences Based on daily changes, the suitable tourism zones had the highest and lowest daily fluctuations in midwinter (10.31) and midsummer (5.64). Therefore the best time for climbing in this region was in midsummer.