تحليل فضاي سبز شهري وتعيين مكان بهينه با استفاده از مدل محاسبگر رستري (نمونه موردي منطقه سه شهرداري مشهد)

Analysis of urban green space and the optimal location using raster calculator (Case Study: 3rd Mashhad Municipality Zone)

زمينه و هدف: پارك هاي شهري يكي از مهم ترين كاربري هاي شهري مي باشند و وضعيت توزيع آنها در سطح شهرها از اهميت بالايي برخوردار مي باشد. منطقه سه شهرداري مشهد به لحاظ توزيع فضاي سبز شهري از وضعيت مناسبي برخوردار نمي باشد به طوري كه سرانه فضاي سبز موجود براي هر نفر برابر با 1.7 متر مربع مي باشد كه اين فاصله زيادي با استاندارهاي محيط زيست سازمان ملل متحد دارد. اين در حالي است كه منطقه مورد مطالعه به لحاظ جمعيتي يكي از پرتراكم ترين مناطق شهر مشهد مي باشد. هدف از اين پژوهش تعيين مكان بهينه براي احداث پارك هاي شهري جهت كاهش كمبودهاي موجود در منطقه مي باشد. روش بررسي: معيارهايي مورد بررسي از جمله وجود زمين هاي باير، ميزان فاصله از مراكز آموزشي و فرهنگي، تراكم جمعيت، دسترسي به تاسيسات شهري و شبكه ارتباطي شهر و ميزان فاصله از پارك ها و فضاي سبز موجود ارزش گذاري گردد، سپس با استفاده از مدل محاسبگر رستري در محيط نرم افزار ArcGIS لايه هاي مورد نياز بر اساس معيار تعيين شده تهيه گرديد و در ادامه به هريك از لايه هاي تهيه شده براساس ميزان اهميت آنها در مكان يابي فضاي سبز وزن مناسبي اختصاص داد شد. يافته ها:سرانه فضاي سبز منطقه 1.7 متر مي باشد كه با توجه به سرانه پيشنهادي، 774347 متر مربع فضاي سبز كمبود وجود دارد وبا توجه به تراكم بالاي جمعيت در اين محدوده نيازمند گسترش فضاي سبز در منطقه مي باشد بحث ونتيجه گيري: نتايج حاصل از تلفيق لايه هاي اطلاعاتي زمين هاي منطقه را براي انتخاب مكان هاي مناسب براي فضاي سبز اولويت بندي شد. در نهايت زمين هاي اولويت بندي شده را با نقشه كاربري اراضي مورد ارزيابي قرار گرفت، كه با كاربري موجود در سطح منطقه همخواني داشت.

Introduction: City parks are one of the most important urban land use and states of their distribution in city has high important in city. Zone 3 of municipal Mashhad in terms of city green space has no appropriate status so that green space per capita is 1.7 that it is away from united nation standards and also this district in comparison to Mashhad (with 9.8 per capita) shows low proportion while the district under study in terms of population is one of the most density of Mashhad districts city parks in order to reduction and diminish shortage and deficiencies in this district. Material and method: For achieve this aim the lands of district must be valued based on criterions such as gray land, distance from educational and cultural institution, population density. Access to city infrastructure and city arteries and distance from parks and green space, than by using raster calculator model at Arc Gis .the required layers have provide and than have allocated a appropriate Weight to every layer upon their in locating green space. Results: the 3rd zone Green space per capita is 1.7 meters, That demonstrate 774,347 square meters lack comparing with standard percapita. Considering high population density of this area, new green spaces are needed. Conclusion: and Discussion: Base on results of combing the information layer land of district for choosing the best place for making green space ,have prioritized .finally, the prioritized land compared with land use map that had consistent with present land use .