اثر نيتروژن و الگوهاي كشت بر صفات مورفولوژيك و شاخص‌هاي رشد در كشت مخلوط ذرت و آفتابگردان

Effect of Nitrogen and Planting Patterns on Morphologic Traits and Growth Indices in Corn-Sunflower Intercropping

به منظور ارزيابي اثر سطوح مختلف نيتروژن و الگوهاي كشت بر توليد ماده خشك و شاخص‌هاي فيزيولوژيكي رشد، در زراعت مخلوط ذرت و آفتابگردان آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1391 در مزرعه پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي شوشتر انجام شد. تيمار كود نيتروژن از منبع اوره در سه سطح 50، 100 و 150 كيلوگرم در هكتار به‌عنوان عامل اصلي و نسبت‌هاي مخلوط ذرت و آفتابگردان (100 درصد خالص ذرت، 75 درصد ذرت و 25 درصد آفتابگردان، 50 درصد ذرت و 50 درصد آفتابگردان، 25 درصد ذرت و 75 درصد آفتابگردان و 100 درصد آفتابگردان) به‌عنوان كرت‌هاي فرعي در نظر گرفته شدند. الگوي كشت مخلوط به روش‌ جايگزيني بود. نتايج نشان داد ميزان نيتروژن تا سطح 150 كيلوگرم در هكتار به‌طور معني‌داري سبب افزايش صفات ارتفاع بوته و وزن تر كل ذرت و آفتابگردان شد. الگوي كشت، ارتفاع بوته ذرت و وزن تر كل ذرت و آفتابگردان را تحت تاثير قرار داد. بيش‌ترين وزن خشك كل، ارتفاع و وزن تر ذرت و شاخص سطح برگ و وزن تر آفتابگردان در الگوي كشت دوم حاصل شد. سرعت رشد گياه، سرعت رشد نسبي و ميزان جذب خالص در هر گياه از الگوي عمومي اين شاخص‌ها پيروي و بهترين حالت را در 150 كيلوگرم نيتروژن داشتند. بالاترين مقدار نسبت برابري زمين در حالت 25 درصد ذرت + 75 درصد آفتابگردان و 150 كيلوگرم در هكتار نيتروژن به ميزان 16/1 به‌دست آمد. به‌طوري‌كه كشت مخلوط 16 درصد نسبت به كشت خالص افزايش عملكرد نشان داد.

In order to evaluate the effect of different nitrogen levels and planting patterns on dry matter production and growth physiological indices in corn-sunflower intercropping, an experiment in the form of split plots was carried out based on randomized complete blocks design with three replications in the research field of Islamic Azad University of Shoushtar during 2012. Treatment nitrogen fertilizer from urine source in three levels of 50, 100 and 150 kilogram per hectare as main factor and ratios of corn and sunflower mixture (100 percent net corn, 75 percent corn and 25 percent sunflower, 50 percent corn and 50 percent sunflower, 25 percent corn and 75 percent sunflower and 100 percent sunflower) were allocated as subplots. Intercropping pattern was based on replacement design. Results showed the amount of nitrogen up to level 150 kilogram per hectare resulted in increasing the traits of plant height and total fresh weight of corn and sunflower, significantly. Planting pattern affected plant height of corn and total fresh weight of corn and sunflower. The highest total dry matter weight, plant height and fresh weight of corn and leaf area index and fresh weight of sunflower were achieved in the second planting pattern. Crop growth rate, relative growth rate and net assimilation amount of each crop followed the general pattern of these indices and they had the best conditions in 150 kilogram of nitrogen. The highest amount of land equivalent ratio was achieved in the state of 75 percent sunflower + 25 percent corn and 150 kilogram per hectare of nitrogen by the amount of 1/16. So that 16 percent intercropping showed increasing in yield compared with sole cropping