تاثير گوگرد و تيوباسيلوس بر رشد و جذب برخي عناصر غذايي گياه سويا در چند چهار خاك آهكي با ظرفيت بافري متفاوت

Effect of Sulfur and Thiobacillus on Soybean Growth and Uptake of Some Nutrients in Four Calcareous Soils with Different Buffering Capacities

عليرغم وجود مقادير فراوان برخي از عناصر غذايي در خاك هاي آهكي، فرم محلول و قابل جذب اين عناصر كمتر از مقدار لازم براي رشد و نمو مناسب گياه بوده و كمبود عناصر غذايي يكي از عوامل محدود كننده توليد محصول در اين خاك ها محسوب مي‌شود. گوگرد مهم‌ترين ماده اسيدزا است كه به دليل صرفه اقتصادي در بسياري از مناطق دنيا كاربرد آن در كشاورزي براي بهبود تغذيه گياهان متداول بوده و سابقه ديرينه دارد. از آنجا كه كارايي مصرف گوگرد به عوامل متعددي از جمله ميزان توانايي خاك آهكي در خنثي نمودن اسيد حاصل از اكسايش گوگرد بستگي دارد، لذا تعيين مناسب ترين مقدار مصرف گوگرد در خاك هاي آهكي با ظرفيت بافري متفاوت از اهميت ويژه اي برخوردار است. در خصوص مصرف گوگرد به منظور افزايش قابليت جذب عناصر غذايي در خاك هاي آهكي و قليايي تحقيقات اندكي در مورد مقدار مصرف و ارتباط آن با محتواي آهك خاك صورت گرفته است. لذا در تحقيق حاضر تاثير مصرف گوگرد و مايه تلقيح تيوباسيلوس بر جذب برخي عناصر غذايي، رشد و عملكرد سويا در 4 خاك آهكي با ظرفيت بافري مختلف مورد بررسي قرار گرفت. در اين پژوهش از طرح كاملاً تصادفي بصورت فاكتوريل براي كشت سويا در گلخانه استفاده شد. فاكتورها شامل گوگرد در هفت سطح (مقداري از گوگرد كه بتواند با 0، 1/3، 25/6، 5/12، 25، 50 و 100 درصد مواد خنثي شونده خاك واكنش دهد)، خاك آهكي در چهار سطح (خاك هايي با 8، 14، 22و 38 درصد كربنات كلسيم معادل) بودند. نتايج نشان داد با افزايش مقدار گوگرد تا سطحي كه با 50 درصد مواد خنثي شونده واكنش دهد جذب عناصر در گياه و شاخص هاي رويشي روند صعودي نشان داد. ولي اين پارامتر با افزايش مقدار بعدي گوگرد كاهش يافت.

Sulfur is the most important acidifying material which, due to having relatively low-cost, is commonly used for lowering soil pH and improving the availability of some soil nutrients in many regions of the world. The efficiency of sulfur application depends on many factors, such as the ability of calcareous soil to neutralize the acid resulting from sulfur oxidation. Therefore, determining the best rate of S-application to calcareous soils with different buffering capacity has an especial importance. With regard to sulfur utilization in order to increase nutrients availability in calcareous and alkali soils, few researches have been done about the rate of sulfur application and its relationship with soil calcium carbonate content. Hence, this investigation studied the effect of sulfur rates with Thiobacillus inoculant on soybean growth and uptake of some nutrients in 4 calcareous soils with different buffering capacity. To this end, a completely randomized factorial experiment was conducted using three replications, seven levels of sulfur applications (the rates to neutralize 0, 3.1%, 6.25%, 12.5%, 25%, 50%, and 100 percent of soil calcium carbonate content) and four different calcareous soils (soils with 8%, 14%, 22%, and 38 percent of calcium carbonate). The analysis of data by SAS software showed that application of sulfur at the rates needed to neutralize 50 percent of calcium carbonate in soils, significantly increased the uptake of nutrients. But, further application of sulfur, decreased growth parameters and nutrient uptake by plants.