ضريب دبي سرريزهاي جانبي لبه تيز مستطيلي شكل در كانالهاي با بستر متحرك و ثابت

Discharge coefficient of a rectangular sharp-crested side weir in movable and fixed bed channels

در اين تحقيق، ضريب دبي سرريزهاي لبه تيز مستطيلي در كانالهاي با بستر ثابت و متحرك بصورت آزمايشگاهي مطالعه و بررسي گرديده است. بخش اول مطالعات آزمايشگاهي در يك كانال با بستر متحرك با اندازه ميانه رسوبات برابر با انجام گرديد. در بخش دوم، بستر كانال ثابت گرديد و آزمايشات مجدداً انجام شد. مدل‌هاي رگرسيوني خطي و غير خطي چند متغيره براي توسعه معادلات تجربي با استفاده از پارامترهاي بدون بعد مورد بررسي، براي تعيين ضريب دبي سرريزهاي جانبي مستطيلي شكل مورد استفاده قرار گرفت. تغييرات مورفولوژي بستر در امتداد سرريز جانبي براي كانال با بستر متحرك بر مقادير ضريب دبي سرريز جانبي تاثير داشته است. دقت مدلهاي توسعه يافته با استفاده از خطاي جذر ميانگين مربعات (RMSE) و خطاي نسبي مطلق (MAE) مورد ارزيابي قرار گرفت. در اين تحقيق، همچنين دبي منحرف شده از كانال اصلي با استفاده از مدلهاي پيشنهاد شده محاسبه و با داده هاي مشاهداتي مقايسه گرديد. نتايج بدست آمده از مدلهاي پيشنهادي داراي همبستگي خوبي با مقادير مشاهداتي بوده و اين مدلها قادر به پيش‌بيني مناسب ضريب دبي سرريزهاي لبه تيز مستطيلي براي هر دو كانال با بستر متحرك و ثابت هستند. ميانگين خطاي نسبي ضريب دبي محاسبه شده با استفاده از مدلهاي پيشنهادي براي كانال با بستر متحرك 4.63 درصد و 4.72 درصد و براي كانال با بستر ثابت 1.165 و 1.33 درصد بدست آمد.