الگوي عادات غذايي و فعاليت بدني در دانش‏آموزان دبيرستاني استان خراسان شمالي

physical activity, dietary habits of high school students in the north khorasan province

زمينه و هدف: شيوع چاقي به خصوص در دوران نوجواني از مهمترين مشكلات جوامع محسوب مي شود صرفنظر از عوامل ژنتيكي، الگوي مصرف مواد غذايي و فعاليت بدني (فعاليت بدني و اوقات فراغت) به عنوان عوامل تاثيرگذار در شيوع چاقي مي‎باشد. اين مطالعه با هدف بررسي تعيين الگوي مصرف مواد غذايي و فعاليت بدني در دانش آموزان دبيرستاني استان خراسان شمالي انجام گرفت. مواد و روش كار: اين مطالعه مقطعي بر روي 450 دانش آموز دبيرستاني استان خراسان شمالي انجام شد. نمونه‏گيري بصورت چندمرحله‏اي انجام شد. پرسشنامه وضعيت تن سنجي، اطلاعات دموگرافيكي، عادات غذايي و فعاليت بدني (فعاليت بدني و اوقات فراغت) براي هريك ازنمونه‏هاي موردبررسي به روش مشاهده و مصاحبه تكميل گرديد داده‏ها توسط آزمون‎هاي آماري t-test، كاي دو، ANOVA، همبستگي پيرسون وبا استفاده از نرم‏افزار SPSS16 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‏ها: شيوع چاقي در دختران نسبت به پسران بيشتر بود.2/60 و 5/63 درصد دانش‎آموزان پسر و 6/38 و 4/47 در صد دانش آموزان دختر به ترتيب شيفت صبح و شيفت عصر در طول هفته به طور همه روزه صبحانه صرف مي كردند. فعاليت بدني و ورزش بيشتر توسط دانش آموزان پسر انجام مي‏شد. در روزهاي عادي 35% دانش‎آموزان دو ساعت به تماشاي تلويزيون مي‎پرداختند، در حالي‎كه در روزهاي تعطيل 8/39% آنها حدود 4 ساعت تلويزيون تماشا مي‏كردند. ارتباط معني‎داري بين نمايه توده بدني و مصرف تنقلات هنگام تماشاي تلويزيون، كار با رايانه، صرف شام، ميان وعده صبح، ميان وعده عصر، صرف برنج در وعده هاي غذايي، صرف غذاهاي همراه با نان، مصرف سبزي خام، مصرف ميوه در هفته، روش پخت برنج، شركت در كلاس هاي ورزشي در تابستان وجود داشت (005/ 0 P < ). نتيجه گيري: شيوع بالاي چاقي، دريافت بالاي كالري و عادات غذايي نامطلوب و عدم فعاليت‎هاي بدني نوجوانان، لزوم برنامه‎ريزي دقيق توسط مسيولين در زمينه‎هاي آموزشي و فرهنگي را ايجاب مي‎كند

Background & Objectives: The high prevalence of obesity, especially among adolescence, is one of the most important problems of societies. In addition to genetic factors, dietary habits and lifestyle (physical and leisure time activity) are the factors that could influence the prevalence of obesity. This study aimed to determine the pattern of food consumption and physical activity among high school students in the North Khorasan Province Material & Methods: This cross-sectional study was conducted among 450 high school students in North Khorasan. A multistage sampling was done. Data were collected for each subject using a questionnaire consist of anthropometric, demographic, dietary habits and lifestyle (physical and leisure time activity) information. Statistical paired t-test, chi-square, ANOVA, and Pearson correlation were used to analyze data using SPSSversion16 Results: From the 450 study population, 228 were females (50.7%). The prevalence of obesity was higher in girls in comparison with boys. Up to 60.2% and 64.5% of boys and 38.6% and 47.4% of girls in the morning and evening shift of the school eat breakfast during the weekdays, respectively. The boys were doing more Physical activity compare with girls .Up to 35% of students during weekdays were watching television for two hours, while on holidays 39.8% were watching about 4 hours. Statistically significant association was found between BMI and eating snacks while watching TV, working with computer, eating dinner, eating snacks in the morning and afternoon, rice consumption for meals, using bread with the meals, consumption of raw vegetables and fruit during the week, cooking methods of rice,and attending in the sports class during summer.(P < 0.005) Conclusion: high prevalence of obesity, receiving high calorie in diet and poor dietary habits,and physical inactivity in adolescence need careful educational and cultural planning by the authorities and health policy makers.