حقوق نوآوري؛ نظريات، ابزارها و سياستها

نگاه حقوقي، به مساله نوآوري از آن جهت اهميت دارد كه امروزه نوآوري به عنوان كليدواژهاي مهم، يكي از عناصر اصلي دگرگوني اقتصادي به شمار ميرود، بر توزيع قدرت و ثروت تاثير ميگذارد. افزون بر آن، در بسياري از موارد، الگوهاي رفتارهاي اجتماعي ما را متاثر ميسازد. تاثيرات حقوق بر نوآوري به گونهاي است كه لزوم توجه به مفهوم نوآوري را از جنبه حقوقي بيش از پيش مورد توجه و تاكيد قرار ميدهد. موضوع اين مقاله، معرفي دو نظريه كلي حاكم بر حقوق نوآوري: نظريه ليبرالي حقوقي و نظريه شركتي حقوق است. سپس به سياستهاي حقوقي در عرصه نوآوري ميپردازيم و جريان اصلي حاكم بر سياستگذاري در حوزه حقوق نوآوري را مورد بررسي قرار ميدهيم. در نهايت، ضمن بيان انواع ابزارهاي حقوقي نوآوري، به معرفي مختصر نحوه عملكرد هر كدام از آنها ميپردازيم. در آخرين بخش اين مقاله نيز كه بعد از معرفي مالكيت فكري به عنوان ابزار حقوق نوآوري خواهد آمد، سياستهاي مالكيت فكري در حوزه نوآوري بررسي ميگردد و برخي دلالتهاي سياستي اين ابزار مهم در عرصه نوآوري مطرح ميشود.