نشانه‌شناسي لايه‌اي آيات قرآن كريم با توجه به روابط درون‌متني و بينامتني

The Efficiency of Narration in Recognizing the Doctrinal Knowledge of Religion

قرآن به‌عنوان منبع بي‌كران معارف الهي، سطوح و لايه‌هاي متنوع عرضي و طولي دارد. اين گنجينه الهي به همراه روايات اهل‌بيت عليه السلام مخاطبان را به بهره‌گيري از همه اين سطوح و لايه‌هاي معنايي سفارش مي‌كند. پژوهش حاضر تلاشي است براي معرفي و چگونگي استخراج اين لايه‌ها در حوزه تخصصي دانش نشانه‌شناسي با معرفي نشانه‌شناسي لايه‌اي در مطالعات قرآني. يافته‌هاي اين پژوهش حاكي از آن است كه ابعاد گوناگون معنايي نص قرآن كريم، در روابط درون‌متني و بينامتني و به‌واسطه تعدد لايه‌ها و سطوح مختلف دلالي آن در دو محور عمودي و افقي حاصل مي‌شود. نص قرآن كريم علاوه بر تعدد لايه‌هاي مختلف در درون خويش (محور عمودي) كه به‌واسطه ارتباط با نظامِ نشانگي درون آن حاصل مي‌شود، در محور افقي نيز ابعاد گوناگون فلسفي، كلامي، علمي، سياسي، روايي، عقلي و... دارد كه هريك نمود عيني و متني يك نظام رمزگاني‌اند. اين ابعاد براي مفسر به‌واسطه دانش‌شناختي وي از رمزگان‌هاي مختلف حاصل مي‌شود. بنابراين نشانه‌شناسي لايه‌اي روش مطلوبي است كه اين چارچوب را در اختيار مفسران قرار مي‌دهد و بابي تازه براي فهم و كشف لايه‌هاي مختلف معنايي قرآن كريم مي‌گشايد.

As a rich source of divine sciences, the Holy Qurʹan has different longitudinal and latitudinal levels and layers. This divine treasure, along with the hadiths narrated from the Holy Prophet’s Household (peace be upon them), recommends its audience to refer to all the semantic levels and layers of the Qurʹan. The present paper seeks to underline these layers and show how to extract them in the specialist field of semiology, by demonstrating layer semiology. The research findings indicate that different semantic aspects of Quranic text are detected in inter-textual and intra-textual relationships by means of the multiplicity of denotative layers and levels in two pivots: vertical and horizontal. In addition to the multiple and different layers within itself (vertical pivot), which are realized through its relation with the internal semiotic system; the Quranic text has different aspects: philosophical, theological, political, narrative, intellectual etc, in the horizontal pivot each of which constitutes a concrete and textual manifestation of a code system. It is through his cognitive knowledge of the different codes, that the interpreter can realize these aspects. Therefore, layer semiology is regarded as a proper method and as a framework that can be used by the interpreters and a new way for understanding and discovering the different semantic layers of the Holy Quran.