رويكرد خاصّ فرهنگ ايراني در برگردان پاره‌اي از مفاهيم عربي

The Specific Approach of Iranian Culture in Translation of Some of Arabic concepts

هر فرهنگ، ويژگي‌ و رويكرد ويژه خود را نسبت به جهان پيرامون دارد و تفسيري كه از پديده‌ها نيز ارايه مي‌كند، به دلايل گوناگون، متفاوت است. نوع نگاه و قريحه ايراني، حتّي از فرهنگ‌هاي شرقي و مجاور نيز به كلّي متمايز است. از اين رو، مفاهيم گرفته شده از فرهنگ و ادب عربي، در فضا و موقعيّت فرهنگي جديد به مرور تغيير مي‌يابد و با روحيّات خاصّ آن متناسب شده است. پژوهش حاضر به رويكرد ايرانيان در پذيرش برخي از معاني و مفاهيم زبان و ادبيّات عربي در قالب مصداق‌هاي گوناگون اهتمام خواهد داشت. تحوّل مدلول‌ها، تطوّر نمادها و جلوه‌هاي فرهنگ عربي در زبان و ادبيّات فارسي با تكيه بر روش توصيفي‌ـ تحليلي مدّ نظر است. به نظر مي‌رسد شرايط اقليمي، تاريخ، نظام عقيدتي و اجتماعي، مناسبت‌هاي قدرت و غيره در شكل‌گيري اين جهان‌بيني و شيوه تفكّر، تاثير داشته است؛ به عبارت ديگر، ايرانيان و عرب‌ها در پذيرش مفاهيم از يكديگر، منفعل عمل نكرده‌اند و در قبول و ترجمه آن به تناسب ذوق و قريحه خويش دستكاري‌ها كرده‌اند. بسياري از اين دگرديسي‌ها، آرام‌آرام و به صورت ناخودآگاه در ترجمه از عربي به فارسي و بالعكس صورت گرفته است كه امروزه مي‌تواند آگاهانه در ترجمه‌هاي ارتباطي مورد توجّه قرار گيرد. اين طيف پژوهش‌ها ظرافت‌هاي زباني و قومي را به مترجمان مي‌آموزد كه توجّه نكردن بدان ممكن است از رسايي و دلنشيني اثر بكاهد و رنگ و بوي ترجمه به آن بدهد.

Each culture has its characteristic and particular approach to the world around it and its interpretation of the phenomena for various reasons, are different. View and verve of Iranian are distinct completely even from East and adjacent cultures Therefore, the concepts taken from the Arabic culture and literature altered gradually in space and a new cultural position and it is fitted with its special mood. This research emphasizes on Iranians approach at accepting some concepts of Arabic language and literature in format of various forms. Evolution of signified, Evolution of symbols and aspects of Arabic culture in Persian language and literature are investigated in this article relying on descriptive-analytical method. It seams that climate, history, believe and social systems, power relations and etc. have affected in shaping the worldview and way of thinking. In other words, Iranians and Arabs have not been passive in borrowing different concepts from each other and have manipulated these concepts according to their own verve. Many of these metamorphoses have occurred gradually and unconsciously in translating from Arabic into Persian and vice versa and nowadays we can use them consciously in communicative translations. These researches teaches to translators linguistic and ethnic delicacies that neglecting of it may reduce from distinctness and delighting of work and give it translation flavor.