بررسي پايايي و روايي پرسشنامه ارزيابي مقدماتي استرس گرمايي در محيط كار

The reliability and validity of questionnaire for preliminary assessment of heat stress at workplace

زمينه: تنش گرمايي يكي از مهم‌ترين پيامدهاي مواجهه با گرما در دنياست. شاخص‌هاي موجود ارزيابي تنش گرمايي به دليل داشتن محدوديت‌هاي ذاتي و كاربردي براي غربالگري تنش گرمايي در كشورهاي در حال ‌توسعه مناسب نيستند. هدف اين مطالعه ساخت، بررسي پايايي و روايي يك روش پرسشنامه‌اي تحت عنوان شاخص نمره استرين گرمايي يا HSSI (Heat Strain Score Index) براي ارزيابي مقدماتي استرس گرمايي بود. مواد و روش‌ها: اين مطالعه مقطعي در سال‌هاي 89-1388 در 7 مرحله (1) توليد پيش‌نويس (2) ارزيابي روايي محتوايي در سطح متخصصين بهداشت حرفه‌اي و ارايه‌دهندگان خدمات بهداشت حرفه‌اي (3) تحليل پايايي بر روي 98 نفر (4) تحليل روايي سازه بر روي 150 نفر (5) تحليل مدل اندازه‌گيري (6) تحليل روايي ملاك بر روي 122 نفر از كاركنان شركت ملي صنايع پتروشيمي (عسلويه) و شركت ذوب‌آهن اصفهان و (7) تعيين سطح ريسك گرمايي با كاربرد منحني‌هاي ROC انجام شد. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS ويرايش 19 و AMOS ويرايش 16 تحليل شدند. يافته‌ها: در مرحله توليد پيش‌نويس پرسشنامه 40 پرسش و گزينه‌هاي مربوطه شناسايي شد، ارزيابي محتوايي در سطح متخصصين،27 آيتم اصلاح، 3 آيتم حذف و 3 آيتم اضافه گرديد. در ارزيابي در سطح كارشناسي 19 آيتم اصلاح گرديد. در تحليل پايايي، ضريب آلفاي كرونباخ برابر 91/0 به‌دست آمد. تحليل عاملي به روش تحليل مولفه‌هاي موثر با چرخش ابليمين 4 فاكتور را استخراج كرد و مجموعاً 6/71 درصد از واريانس تبيين شد. در تحليل عاملي تاييدي، مقادير شاخص‌هاي برازش (036/0=RMSEA، 911/=0GFI) منجر به تاييد مدل اندازه‌گيري گرديد. ضريب همبستگي بين مقياس HSSI با دماي بدن 73/0 به‌دست آمد. نقطه برش 5/13 با حساسيت 91 درصد و ويژگي 50 درصد براي جداسازي افراد فاقد استرين گرمايي (سبز) از افراد احتمالاً داراي استرين گرمايي (زرد) و نقطه برش 18 با حساسيت 86 درصد و ويژگي 73 درصد براي جداسازي بين طبقه زرد و افراد داراي استرين گرمايي (قرمز) در مقياس HSSI تعيين شد. نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد كه 18 متغير قابل‌اندازه‌گيري از طريق مشاهده و پرسش در مقياس HSSI با متغيرهاي شاخص WBGT و ساير پرسشنامه‌ها، نقاط مشترك بالايي دارد و از پايايي و روايي بالايي برخوردار‌است و نقاط برش تعيين‌شده، از حساسيت و ويژگي مناسب برخوردار هستند لذا مي‌توان نتيجه گرفت كه روش HSSI براي غربالگري و تعيين سطح ريسك تنش گرمايي مناسب است.

Background: Heat stress is one of the most important consequences of occupational heat exposure in worldwide. Current heat stress indices are not suitable for heat strain screening in developing countries due to their inherent and applied limitations. The Aim of this study was design, validity and reliability of a questionnaire method entitled "Heat Strain Score Index" or HSSI for preliminary assessment of heat stress at workplace. Material and Methods: This cross-sectional study was conducted during 2009-2010. This research included seven stages (i) Item generation (ii) Evaluation of content validity by 9 subjects of occupational health specialists and 30 occupational health providers (iii) Reliability analysis was performed on 98 workers (iv) Structure validity was conducted on 150 workers (v) Test of the measurement model (vi) Criteria validity on 122 worker and (vii) classification of level thermal risk with ROC curves. Data were analyzed with SPSS-18 and AMOS-16 software. Results: In stage of item generation; 40 items were identified. In Content Validity evaluation in the level of occupational health specialists, 27 items modified, 3 items were removed and 3 items added; in evaluation by occupational health providers, 19 items modified. Internal consistency (?) of items was 0.91. Exploratory factor analysis on items HSSI scale identified four subscales which explained 71.6% of the variance. Confirmatory factor analysis provides evidence of model fits (GFI=0.991, RMSEA=0.036). Correlation between the HSSI score with aural temperature was 0.73.Cut-off point, sensitivity and specificity for upper green zone (no thermal strain) were 13.5, 91% and 50%.whereas Cut-off point, sensitivity and specificity for lower red zone (thermal strain) were 18, 86% and 73%. Conclusion: This study revealed HSSI scale includes 18 of measurable variables that high overlapped with WBGT index and others questionnaires. This scale demonstrated high reliability and validity; sensitivity and specificity of cut-off point in scale were suitable. Therefore HSSI scale for primary evaluation heat stress is suitable.