آهنگ دوز تابش گاماي محيطي در فضاي باز شهر بجنورد در فصول مختلف

environmental gamma radiation dose ratein the open space of Bojnourd City

زمينه وهدف: محيط زندگي انسان داراي ميزاني از پرتوهاي يونيزان است كه مقادير آن به منطقه، عرض جغرافيايي و ارتفاع، بستگي دارد. شناسايي ميزان اين پرتوها مي تواند مناسب بودن محيط براي يك زندگي سالم را تعيين نمايد. در اين مطالعه، براي اولين بار آهنگ دوز ناشي از تشعشعات زمينه در فضاي باز در شهر بجنورد، اندازه گيري شده است. مواد و روش كار: به منظور تعيين مقدار آهنگ دوز تابش گاماي زمينه در فضاي باز در سطح شهر بجنورد، از يك سرويمتر (از نوع آشكار ساز هاي گايگر مولر Radiation Alert Inspector مدل 078-510، حساسيت در محدوده يµSv/h 01/0 تا mSv/h 1) استفاده گرديد. براي پوشش كليه مناطق از لحاظ مكان و زمان، اندازه گيري ها براي30 نقطه و در چهار فصل سال انجام شد. دوزيمتر بر روي سه پايه و در ارتفاع 1 متري از سطح زمين ثابت و هر بار، آهنگ دوز به مدت 50 دقيقه در محل مورد نظر قرايت گرديد. يافته ها: آهنگ دوز جذبي در نقاط مختلف شهر و براي فصول بهار nGy/h 5/133، تابستان nGy/h 0/140، پاييز nGy/h 2/135 و زمستانnGy/h 3/126 اندازه گيري شد. بر حسب اين مقادير، ميانگين آهنگ دوز جذبي در كل سال nGy/h 7/133 به دست آمد و دوز موثر سالانه جذب شده توسط ساكنين شهر در فضاي باز به طور متوسطmSv 16/0 برآورد گرديد. نتيجه گيري: نتايج اين پژوهش نشان داد كه دوز موثر سالانه ناشي از گاماي طبيعي براي ساكنين بجنورد بيش از دو برابر مقدار ميانگين جهاني (mSv07/0، UNSCEAR-2000)، مي باشد.

Background & Objectives:The human living environment has some extent of ionizing radiation that depends on the latitude and altitude of the region. Identifying the amount of this radiation can determine the suitable healthy living environment. In this study, for the first time, the outdoor radiation dose rate in the city of Bojnurd (North Khorasan Province, center latitude and longitude 27.37 and 2.57 degrees and elevation 1070 m above sea level), has been measured by survey meter. Materials and methods:In order to determine the amount of outdoor gamma radiation dose rate, in Bojnurd, a survey meter was used. Measurements for 30 points and four seasons of the year were done. Detector was placed on tripods and at a height of 1 m from the surface of the earth and each time, the dose rate was read at the desired location for 50 minutes. Results:Absorbed dose rate in different parts of the city and for the seasons of spring 133.5 nGy/h, summer 140.0 nGy/h, autumn 135.2 nGy/h and winter 126.3 nGy/h were measured. According to these values, the annual average absorbed dose rate 133.7 nGy/h, and the outdoor annual effective dose absorbed by the residents of the city was estimated to be an average of 0.16 mSv. Conclusions:The annual effective dose caused by natural gamma for residents of Bojnurd is more than the double of world average value (0.07 mSv, UNSCEAR-2000).