مطالعه تطبيقي نقش مايه هاي سردر مسجد جورجين در عصر آل بويه با نقوش آثار عصر صفوي

مسجد جورجير در اصفهان يكي از چندين بناي شكل گرفته در عصر آل بويه سده دهم/ چهارم است كه در حال حاضر تنها سردر ورودي جبهه شمال غربي آن در كنار مسجد حكيم باقي مانده است. اين سردر هزارساله با نق شماي ههاي انتزاعي و ظريف خود در يك تركيب بندي متقارن به شيوه آجركاري و به سبك رازي در عصري بنا شد كه در آن دين اسلام مشروعيت تام داشت. از آنجا كه در دوره هاي اوليه اسلامي آثار هنري، ابتدا متاثر از حكوم تهاي پيش از اسلام بويژه ساسانيان بودند و سپس اندك اندك با اسلوب و شيو ههاي اسلامي ادغام مي شدند. در نوشتار حاضر، پژوهش به شيوه تحليلي- توصيفي از طريق گردآوري اطلاعات از منابع كتابخان هاي، اينترنتي و مشاهده عيني از بنا انجام گرفته است. مطالعات مبسوط در اين حوزه بيانگر آن است كه الگوي ساخت سردر مسجد جورجير را بايد در نقوش و تركيب بندي آثار مختلف عصر ساساني از جمله معماري، فلزكاري، منسوجات، سفالگري، مهرها، مسكوكات، نقش برجسته ها و... جستجو كرد. دقت در نقوش و تركيب بندي اين سردر حاكي از حضور مستقيم بخشي از نقش مايه هاي آثار عصر ساساني است. از اين رو با كاوش در نقش، فرم، و سبك اجراي اين سردر مي توان نتيجه گرفت كه هنرمندان بويه اي متاثر از سنت هاي هنري ساساني به ويژه معماري، به خلق و آفرينش اثري پرداختند كه پس از سد ههاي متمادي نه تنها همچنان اقتدار هنر ساساني را نشان م يدهد بلكه م يتوان آن را نموداري انتزاعي از آفرينش نقش ماي ههاي طبيعت گرايانه ساساني در قالب اسلامي تعبير كرد. اهداف مقاله -1 بررسي و مطالعه نق ش ماي ههاي سردر مسجد جورجير -2 تطبيق نقوش سردر مسجد جورجير با نقوش دوره ساساني سوالات مقاله -1 چگونه تركي ببندي و نق شماي ههاي ب هكار رفته در سردر مسجدجورجير با آثار دوره ساساني، قابل تطبيق و مقايسه است؟ -2 نق شماي ههاي ب هكار رفته در سردر ديلمي جورجير تا چه حد از نق ش ماي ههاي آثار دوره ساساني تاثير پذيرفته است؟