شيوع ويروس تريستزا در باغات مركبات استان فارس

The prevalence of Citrus tristeza virus in orchards of Fars Province

چكيده سابقه و هدف: بيماري تريستزا يكي از مهم ترين بيماري هاي ويروسي مركبات در سراسر دنيا است. استان فارس به عنوان قطب دوم توليد مركبات در ايران است كه آلودگي به ويروس تريستزاي مركبات نيز در اين استان گزارش شده است. اين پژوهش با هدف ارزيابي پراكنش ويروس، تعيين ميزان و درصد آلودگي گونه هاي مختلف مركبات در شهرستان هاي مختلف استان فارس انجام شد. مواد و روش ها: اين پژوهش به صورت مقطعي-توصيفي براي 230 نمونه از گونه هاي مختلف مركبات جمع آوري شده از شهرستان هاي كازرون، فيروزآباد، قيروكارزين، جهرم، داراب و فسا انجام گرفت. ابتدا آلودگي نمونه ها به ويروس تريستزا با استفاده از آزمون الايزا بررسي شد. با توجه به تعداد نمونه هاي آلوده به كل نمونه ها ميزان و درصد آلودگي محاسبه گرديد. سپس با استفاده از آغازگرهاي اختصاصي نواحي ژن پوشش پروتييني و ژن p23 ويروس تريستزاي مركبات با روش PCR ارزيابي شد. يافته ها: نتايج آزمون الايزا آلودگي تمامي گونه هاي مركبات به ويروس را نشان داد. آلودگي به ويروس در همه مناطق مورد بررسي مشاهده شد. از مجموع 230 نمونه مورد بررسي، آلودگي 24/35 درصد از مركبات به ويروس تريستزا تاييد گرديد. بيشترين درصد آلودگي به ترتيب مربوط به شهرستان هاي جهرم، قيروكارزين، داراب، كازرون، فيروزآباد و فسا بود. همچنين بيشترين ميزان آلودگي مربوط به گونه نارنگي و پس از آن گونه هاي ليمو ليسبون، ليموترش، پرتقال و ليموشيرين قرار داشتند. نتيجه گيري: نتايج اين پژوهش افزايش ميزان آلودگي گونه هاي مختلف مركبات به ويروس تريستزا، نسبت به سال هاي گذشته را نشان داد. از اين رو ضرورت توجه بيشتر به كنترل اين بيماري در منطقه مورد پژوهش وجود دارد.

Abstract Background and Objectives: Tristeza is one of the most important viral diseases in citrus products worldwide. Fars province is one the most important citrus growing regions in Iran. Infection to citrus tristeza virus (CTV) has been reported from many citrus orchards in this region. The objectives of this research were to determine CTV distribution, evaluation of citrus species infection to CTV and to compare the infection prevalence rate to CTV in different regions of Fars province. Material and methods: This cross sectional study was performed on 230 samples collected from different citrus species grown in Kazeroun, Firouzabad, Ghir-o-Karzin, Jahrom, Darab and Fasa regions. First existence of infection to Tristeza virus was detected using ELISA. The prevalence of infection was calculated based on the rate of infection in the total numbers of samples. Next, a PCR amplification was performed based on the primers specific for coat protein and p23 genes. Results: Based on the ELISA test, all citrus species were infected to CTV. The virus infection was detected in all the regions of interest. Totally, 24.35% out of 230 collected samples were infected to CTV. The highest infection prevalence was found in Jahrom, Ghir-o-Karzin, Darab, Kazeroun, Firouzabad and Fasa, respectively. Furthermore, mandarin was found the most infected fruit between all citrus family, followed by lemon Lesbon, lime, orange and sweet lime, respectively. Conclusion: The results of this research showed that CTV infection has increased during the past years. As a result, control of the disease in this region is necessary.