واكاوي انتقادي رابطه استاد- دانشجو در فرايند پايان‌نامه نويسي؛ از منظر دانشجو: (رشته فلسفه تعليم و تربيت)

Critical Inquiry of Supervisor-Student Academic Relationship in the Course of Dissertation Writing: From the Perspective of Students of Philosophy of Education

پژوهش حاضر درصدد بود با رویكردی كیفی به واكاوی مسائل و معضلاتِ ارتباط دانشجویان با اساتیدِ راهنما و مشاور در فرایند پایان‌نامه نویسی اقدام كند. با توجه به سلطه‌خیز بودن این رابطه، روش هرمنوتیك انتقادی برای تحلیل داده‌های پژوهش برگزیده شد. با رعایت كامل اصول اخلاقی و حرفه‌ای پژوهش كیفی، با 14 نفر از دانشجویان مقاطع كارشناسی ارشد و دكتری رشتة فلسفه تعلیم و تربیت كه حداقل یك‌ترم از تصویب پیشنهاده آن‌ها می‌گذشت، مصاحبه‌هایی انجام شد. درنهایت داده‌های پژوهش پیرامون سه مقولۀ دانشجو، استاد و فضای تعامل استاد و دانشجو تحلیل شد. با توجه به نارضایتی اكثر مصاحبه‌شوندگان از این فرایند، در پایان پیشنهاد شد ضمن تقویت بنیة پژوهشی و مهارتی دانشجویان قبل از درگیر شدن در این فرایند، حیطة اختیارات و وظایف هركدام از طرفین این رابطه دقیق و شفاف‌تر تبیین شود تا ضمن جلوگیری از سردرگمی‌ها و انتظارات بی‌مورد، زمینة مطالبه‌گری قانونی برای طرفین نیز فراهم آید.

The aim of this qualitative study was the inquiry of the most common issues in the academic relationship between university professors and their students in the course of writing dissertations. The data was collected from a sample including fourteen graduate students of philosophy of education. Semi-structured interviews with open-ended questions were conducted. Critical hermeneutics was applied to interpret the data due to its ability to deconstruct hierarchical relations existing between students and their supervisors. Students, supervisors, and their mode of interaction were three main elements of this study. The analysis of the data revealed that most of interviewees were dissatisfied with their relationships. We suggest that the students’ research skills should be improved before they take on writing their dissertations. We also came to this conclusion that further clarifications in terms of duties vis-à-vis responsibilities of both parties are necessary and that these clarifications can prevent future confusions and misunderstandings to occur; also, clear contracts can provide a legal ground for any formal complaints.