بررسي ارتباط سلامت عمومي مادران با كيفيت زندگي كودكان مبتلا به سرطان

Relationship between Mother’s General Health Status with Quality of Life of Child with Cancer

  زمينه و هدف : ابتلای كودك به سرطان، خانواده خصوصا مادر را با چالش‌های زيادی روبرو می‌كند و سبب می‌شود كه والدين، انرژی و هزينه زيادی صرف نگه‌داری از كودك نمايند. در بسياری از موارد به نظر می‌رسد فشارهای ناشی از مراقبت كودك بيمار به حدی افزايش می‌يابد كه سلامت روانی والدين را دستخوش تغييرات مخربی نموده و در نتيجه بر نحوه مراقبت از اين كودكان و همچنين كيفيت زندگی آنان تاثير می‌گذارد. هدف از اين مطالعه تعيين ارتباط سلامت عمومی مادر با كيفيت زندگی كودكان 14-6 سال مبتلا به سرطان می‌باشد.   روش بررسی : اين پژوهش يك مطالعه مقطعی از نوع توصيفی تحليلی می‌باشد كه در آن 124 كودك 14_6 ساله مبتلا به سرطان شركت داشتند كه طی 4 ماه(از اوايل آبان تا آواخر بهمن سال1391) به درمانگاه امام رضا (ع) و بيمارستان امير شهر شيراز مراجعه نموده‌اند. داده‌ها در اين پژوهش، با استفاده از پرسشنامه‌ای مشتمل بر چهار بخش: 1- عوامل مرتبط با كيفيت زندگی كودكان مبتلا به سرطان، 2- سلامت عمومی مادر، 3- كيفيت زندگی مرتبط با سلامت و 4-كيفيت زندگی اختصاصی كودكان مبتلا به سرطان از طريق مصاحبه با مادر و مشاهده پرونده كودك گردآوری شد. داده‌ها پس از جمع‌آوری وارد نرم افزار SPSS نسخه 19 گرديد. نتايج با استفاده از آزمون‌های ضريب همبستگی اسپيرمن، من ويتنی، كروسكال واليس و آناليز رگرسيون لوجستيك مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.   يافته ها : نتايج نشان داد با توجه به نمره كلی پرسشنامه سلامت عمومی مادران، 3/7 % سلامت عمومی مطلوب، 6/55 % تا حدی مطلوب و 1/37 % سلامت عمومی نامطلوبی داشتند. همچنين ميانگين نمره كيفيت زندگی مرتبط با سلامت كودكان 05/10±45/78 می‌باشد كه 8/71 % از كودكان نمرات پايين‌تر از ميانگين داشتند و ميانگين نمره كيفيت زندگی اختصاصي54/17±51/65 بود كه 2/45% از كودكان نمرات پايين‌تر از ميانگين كسب كردند.رگرسيون لوجستيك چند‌گانه نشان داد عوامل فردی_اجتماعی از قبيل سن كودك و عوامل بالينی از قبيل تعداد دوره‌های پرتودرمانی و مدت ابتلا به بيماری نسبت به سلامت عمومی مادر ارتباط بيش‌تری با كيفيت زندگی مرتبط با سلامت و اختصاصی كودكان مبتلا به سرطان دارند .   نتيجه گيری : نتايج اين مطالعه پيشنهاد می‌دهد كه علاوه بر تقويت حمايت ابزاری و اطلاعاتی از قبيل تامين هزينه درمان و آموزش، حمايت عاطفی نيز در اين گروه تقويت شود و با شناسايی خانواده‌های در معرض مشكلات روانی، كيفيت زندگی اين گروه از بيماران و خانواده‌های آنان ارتقا يابد .   

  Background & Aim : Childhood cancer discloses family, and mother in particular, to a number of challenges. It consumes a lot of time, energy, and money of parents to fulfill their caring responsibilities. In some cases and along with increase of caring pressure, mental health of parents deteriorates. The vesting consequences of such events may alter the process of children caring and their quality of life (QoL). The purpose of this study was to examine the relationship between mother’s general health status with the QoL of the child diagnosed with cancer.   Methods & Materials : In this descriptive cross-sectional study, 124 mothers of children diagnosed with cancer and aged 6-14 years old, referred to Imam Reza and Amir Hospitals in Shiraz during a four month period (from early November to late February) were selected to the study. Data were gathered using the following instruments: 1) the questionnaire of factors related to QoL in children; 2) motherʹs general health status form; 3) TNO_AZL Children Quality of Life (TACQOL); and 4) Ped QL Cancer Module. Data were collected through interviewing with mothers and reviewing the medical records of the hospitals. Data were analyzed using the Kruskal–Wallis, Spearman correlation coefficient, Mann-whiteny test and logistic regression in the SPSS-19.   Results: : A few number of mothers (7.3%) reported good general health status and a large number described their general health status as moderate (55.6%) and poor (37.1%). The mean of health related QoL score and the specific QoL score for children were 78.45±10.05 and 65.51±17.54, respectively. According to the multi-factorial logistic regression, demographic and social factors such as child’s age and treatment-related factors including the period of radiotherapy, along with the duration of disease were more correlated with health and specific QoL scores in children, compared to the mothers’ general health status score.   Conclusion : Results from this study suggested that emotional support is as important as financial empowerment. The QoL in these patients and their families may improve by identifying the families who are at risk of mental problems.